بررسی کیفیت آب زیرزمینی با استفاده از روش تحلیل آماری چند متغیره بر پایه همبستگی و تجزیه فاکتور اصلی (مطالعه موردی: دشت خوی)

آب زیرزمینی یکی از مهم ترین منبع تامین نیازهای آبی کشاورزی، شرب و صنعت محسوب می شود. از این رو نیاز به حفاظت این منبع ارزشمند در مقابل آلودگی ها، بیش از گذشته اهمیت دارد. اطلاعات در دسترس از آب زیرزمینی دشت خوی بیانگر آن است که قسمت اعظم آب مصرفی در منطقه از منابع آب زیرزمینی تامین می شود. روش آماری چند متغیره امروزه یکی از مهم ترین روش ها در بررسی دقیق کیفیت منابع آب زیرزمینی و ارزیابی آنها و همچنین برای شناسایی پارامترهای کیفی اصلی که نقش مهمتری در کیفیت آب دارند، استفاده میشود. این مقاله نتایج حاصل از تجزیه دادههای هیدروشیمیایی را با فرایندهای خوشه بندی Cluster Analysis ، تجزیه فاکتور اصلی Principal Component Analysis و همبستگی پیرسون با اهداف تعیین متغیر مکانی آبهای زیرزمینی و شناسایی منابع آلودگی که در حال حاضر بر آبهای زیرزمینی تاثیر می گذارد را نشان می دهد. داده های بیست ایستگاه پیزومتری در طول دوره آماری 1381-95 با استفاده از یازده پارامتر کیفی آب مورد استفاده قرار گرفته است. تحلیل خوشه ای اجازه تشکیل دو خوشه بین چاه های نمونه برداری را نشان داد که تفاوت های مربوط به کیفیت آب در مکان های مختلف را نشان می دهد. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که Th با توجیه مجموع 60/26 درصد واریانس با بار عاملی 0/95 و Na با توجیه مجموع 22/66 درصد واریانس با بار عاملی 0/96 از مهم ترین عوامل موثر در کیفیت آب زیرزمینی محدوده مطالعاتی هستند

Keywords:

تحلیل عاملی , خوشه بندی , دشت خوی , کیفیت آب زیرزمینی