امیر نورجو - استادیار پژوهشی بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی،
مجید منتصری - استاد گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه
جواد بهمنش - استاد گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه
مهدی اکبری - دانشیار پژوهشی، موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، - سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

وضعیت منابع آب حوضه زرینهرود به عنوان مهم ترین زیر حوضه دریاچه ارومیه در شرایط مختلف اقلیمی (ترسالی، نرمال و خشکسالی) به منظور تعیین فرصت های ممکن در کاهش مصرف آب با رویکرد اختصاص آب بیشتر به دریاچه و احیاء آن و در چارچوب حسابداری آب مورد بررسی قرار گرفت. برای تعیین سال های ترسالی، نرمال و خشکسالی از شاخص بارش استاندارد شده SPI ، با استفاده از داده های بلند مدت ( 43 ساله) بارش ماهانه 31 ایستگاه در مقیاس زمانی سالانه استفاده به عمل آمد. از مدل SWAT در تعیین اجزاء بیلان آب مورد نیاز در چارچوب حسابداری آب استفاده به عمل آمد. بر اساس اطلاعات حاصل از مدل SWAT چارچوب حسابداری آب IWMI برای سالهای تر، نرمال و خشک پیادهسازی شد و وضعیت منابع آبی حوضه با رویکرد امکان تامین حقابه زیست محیطی دریاچه ارومیه در شرایط مختلف اقلیمی مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس شاخص SPI سال های 1993 و 1999 به ترتیب نماینده سال های تر، ، سال های نرمال و خشک برای پیادهسازی چارچوب حسابداری آب انتخاب شدند. بنا به گزارشگری حسابداری آب در حوضه زرینه رود در سال تر، مصارف فرایندی و غیرفرایندی به ترتیب 23 و 26 درصد از جریان ورودی خالص به حوضه را شامل می شود. مقادیر مذکور در شرایط نرمال اقلیمی به ترتیب 32 و 34 درصد و در شرایط خشکسالی به ترتیب 44 و 45 درصد شد. در شرایط ترسالی و نرمال حقابه مفروض دریاچه ارومیه 1460 میلیون مترمکعب برای زرینه رود قابل تامین بوده ولی در شرایط خشکسالی تامین سهم حقابه دریاچه ارومیه از رودخانه یادشده محقق نشد.

حسابداری آب ایمی، شاخص SPI ، زرینه رود و دریاچه ارومیه