مهران ابراهیمی - کارشناسی رشته مهندسی شهرسازی، دانشگاه پیام نور مرکز تهران شرق
شیوا ابراهیمی - کارشناس فنی و ارشد اتاق اصناف ایران

یکی از عوامل موثر بر ارزش فضایی، نور است. بشر در زندگی همواره نیازمند نور است و بدون نور و روشنایی درکی از فضا نخواهد داشت. نورپردازی معرف هویت و سیمای شبانه شهر است و بخش عمدهای از درک هویت شهر وابسته به نورپردازی فضاهای شهری میباشد. گستردگی و وسعت شهرها و تداوم زندگی شبانه در شهر و همچنین تاکید بر ارتقای کیفیت منظر و زیباییهای بصری شهر، روز به روز بر اهمی6ت نقش نور در فضای شهری میافزاید. در عصر حاضر، الزامات و نیازهای زندگی شهری فعالیت و حیات اجتماعی در شب را اقتضا میکند و نورپردازی، بستر موجبات تحقق این امر است. هدف از پژوهش حاضر که به روش توصیفی - تحلیلی و بر مبنای مطالعات کتابخانهای انجام یافته است، بررسی روشها، تکنیکها و عوامل موثر در نورپردازی شهری، موانع و تهدیدات نورپردازی شهری شبانه، نقش نورپردازی در ارتقای کیفیت منظر شبانه شهری و ارائه راهکارها و پیشنهادات اجرایی در راستای بهبود کیفیت این مقوله است. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد که عدم توجه به مبانی فیزیولوژی، روانشناختی و کیفیات رنگ نورها و همچنین آلودگی نوری از جمله مهمترین تهدیدات و موانع نورپردازی منظر شبانه شهری هستند. بهره گیری از روشهای نوین و تکنیکهای متناسب و صحیح نورپردازی شبانه منجر به ارتقای کیفیت خوانایی، ایجاد جذابیت سیمای شهری، ایجاد ایمنی و امنیت، افزایش تعاملات و زمان حضورپذیری انسانی، بهبود و اصلاح عملکرد جامعه انسانی، توسعه گردشگری شهری، معرفی نمادها و نشانه ها و در نهایت بهبود سلامت جسم و روان خواهند شد. مجموع این عوامل در راستای ارتقای کیفیت منظر شبانه شهری، هنر نورپردازی شبانه را ترسیم میکنند.

نورپردازی، روشنایی، کیفیت منظر، منظر شبانه