مجید رمضانی - دانشجوی دکترای اقتصاد، پردیس بین المللی ارس، دانشگاه تهران، جلفا، ایران
علیرضا رحیمی بروجردی - استاد اقتصاد، دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران، تهران، ایران
علی نصیری اقدم - استادیار اقتصاد، دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
محسن مهرآرا - استاد اقتصاد، دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران، تهران، ایران

مطالعه حاضر در پاسخ به این سوال انجام شده است که آیا می توان بخشی از تفاوت عملکرد نظام آموزش مدرسه ای کشورهای برخوردار از منابع طبیعی را در آزمون های استاندارد بین المللی با توجه به چگونگی استفاده آنها از رانت منابع طبیعی توضیح داد به این منظور، با معرفی شاخص نسبت سهم رانت منابع طبیعی به سهم مالیات ها به عنوان بازتابی از تاثیرات اقتصاد سیاسی منابع طبیعی به کنترل آثار تغییر در مدیریت رانت منابع بر کیفیت، کارایی و اثر بخشی آموزش پرداخته شد. امتیازات آزمون های استاندارد بین المللی تیمز، پرلز و پیزا به عنوان سنجه کیفیت آموزش در نظر گرفته شد و رویکرد داده های تابلویی و الگوی اثرات ثابت به عنوان روش متریک مطالعه مورد استفاده قرار گرفت. تاثیر متغیرهای توضیحی مدل بر امتیازات آزمون، در قالب یک تابع تولید آموزش برای 79 کشور منتخب در بازه زمانی 2015-1995 بررسی شد. یافته های مطالعه نشان می دهد که اثر اقتصاد سیاسی منابع طبیعی بر کیفیت آموزش معنا دار است و بنابراین، با افزایش سهم رانت منابع طبیعی در درآمدهای دولت، کیفیت آموزش کاهش یافته است. ضرائب تخمین زده شده برای متغیر نسبت سهم رانت منابع به سهم مالیات ها، نسبت به فروض مختلف ناشی از حذف سایر متغیرهای توضیحی در اغلب موارد از استحکام برخوردار است و تاثیر منفی افزایش وابستگی اقتصاد به رانت منابع را بر کیفیت آموزش تایید می کند.

آموزش, رانت منابع طبیعی, کیفیت آموزش, مدیریت رانت منابع