محمد پسندیده - عضو هیات علمی سازمان تات مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل
محمدجعفر ملکوتی - استاد بازنشسته دانشگاه تربیت مدرس
کریم شهبازی - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
زهرا محمداسماعیل - محقق موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

امروزه اندازه گیری، تخمین و شناخت وضعیت فسفرکل خاک ها از اهمیت خاصی برخوردار شده است. زیرا مصرف مداوم کودهایفسفاتی و افزایش فسفرکل خاک میتواند موجب یکسری مشکلات زیستمحیطی شود. در این مقاله با بررسی مقادیر فسفرکل خاک های مناطقمختلف کشور و رابطه آن با فسفر قابل جذب، موضوع دقیق تر بررسی گردید. برای این منظور، نتایج تحقیقات انجام شده، جمع آوری و تجزیه وتحلیل شد. در بررسی روابط رگرسیونی از آمار کلاسیک و برای خطای برآورد از فرمول MAE و مقایسه با خط 45 درجه استفاده شد. نتایج نشانداد که بیشترین فراوانی فسفرکل خاک ها در کشور در محدوده 1000 - 700 میلی گرم در کیلوگرم است. همچنین میتوان با پذیرش مقداری خطا وبا استفاده از رابطه آماری، مقدار فسفرکل را از فسفر قابل استفاده تخمین زد. مقایسه خط برآورد با خط 45 درجه نشان میدهد که مقادیر فسفرقابل جذب محاسبه شده تا 20 میلی گرم در کیلوگرم بیشتر از مقدار واقعی است. مقدار فسفر قابل جذب محاسبه شده در محدوده بالاتر از اینمقدار، پایین خط 45 درجه قرار گرفته و کمتر از مقدار واقعی محاسبه می شود. درکل مقدار خطای محاسبه شده (MAE) با استفاده از معادله فوقحدودا 4 / 7 (33 %) است.

فسفرکل، انباشتگی، همبستگی آماری