فرهاد پورمحمدسخا - مدیرکل
لادن رضی کردمحله - کارشناسان دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست
انسیه اسماعیلی - کارشناسان دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست

اگرچه افزایش مصرف کودشیمیایی تولید غله جهان را از سال 1950 تا سال 2000 به بیش از 3 برابر افزایش داد، اما امروزه دیگر از آن به عنوان معجزه تولید یاد نمی شود. زیرا مصرف بالای کودهای شیمیایی باعث می شود مواد مغذی اضافی از طریق آب های مازاد بر نیاز به سفره های آبی زیرزمینی و یا رودخانه ها و در نهایت به دریاها بریز د. افت کیفی ت محصولات کشاورزی در اثر عدم مصرف بهینه کود، انباشت فلزات سنگین و نیترات در ماده خشک گیاه، از بین رفتن ذخی زه ماده آلی خاک، کاهش قدرت نگهداری آب، کمبود سایر عناصر مغذی ضروری رشد، پیر شدن دریاچه ها و منابع آب ی و به خطر افتادن سلامت مصرف کنندگان همه از مشکلات ناشی از عدم توجه به مصرف کودهای شیمیایی به لحاظ نوع، مقدار و نوع مصرف آن می باشد. انجام مطالعه آلودگی خاک ناشی از مصرف کودهای شیمیایی در مزارع استان همدان و طبقه بند ی ریسک آلودگی خاک استان به سه بخش، 1- با ریسک آلودگی پایین، 2- با ریسک آلودگی متوسط و 3- حد قابل قبول ریسک نشان داد که با توجه به بالا بودن حد متوسط تجاوز آلودگی از حد آستانه نسبت به عناصر موجود ، ای ن مناطق نیازمند برنامه های کنترل و نظارت بر روی فعالیت های کشاورزی از قبیل نوع و میزان مصرف کودها و سموم ش یمیایی م یباشد . از طرف دیگر، همزمان با فرایند تولیداین مواد نیز فرایندهای ناخواسته ای چون تخلیه ازت و فسفر به آب و خا ک، انتشار ازت به هوا و مشکل تولید ضایعات جامد در کنار مسائل ایمنی و بهداشت محیط کار و کارایی انرژی باعث به خطر افتادن منابع ذیقیمت و تجدید ناپذیر خواهد شد. جهت نیل به کشاورزی پایدار و اهداف توسعه پای دار فرهنگ مصرف ک ود و صنعت تولید کودهای شیمیایی نیازمند تحول اساسی می باشد.