محمد قاسم زاده گنجه ای - عضو هیات علمی بخش تحقیقات خاک و آب مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران

حاشیه پلایای بجستان یکی از مناطق مهم و عمده پسته کاری استان خراسان رضوی می باشد. به منظور بررسی علل سرخشکیدگیدرختان پسته، سه باغ با وسعت هر کدام حدود 20 هکتار با سن یکسان در سه واحد فیزیوگرافی انتهای آلوویال فن، دشت دامنه ای، و دشتسیلابی در حاشیه پلایای بجستان انتخاب گردید و با حفر 3 خاکرخ در هر باغ و تشریح آن، خصوصیات فیزیکی و شیمیایی لایه های خاکهامورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که باغی که در انتهای آلوویال فن قرار داشت، فاقد تکامل پروفیلی بوده و به علت وجود یک سخت لایهدر عمق 70 - 30 سانتیمتری، خاک دارای عمق کمی بوده و گسترش سیستم ریشه ای متوقف گردیده است. همچنین از نظر حاصلخیزی، خاکفقیر بوده و سرخشکیدگی در آن کاملا مشهود است. در باغ دو که در دشت دامنه ای واقع بود، خاک ها دارای تکامل پروفیلی بوده و عمیق میباشند. خاکرخ های این منطقه بدون سنگریزه بوده و سرخشکیدگی درختان به ندرت در آن مشاهده می شود. در باغ سه که در دشت سیلابیواقع بود به علت زیاد بودن شوری آب آبیاری مورد استفاده که حدود 12 دسی زیمنس بر متر است و بالا بودن شوری خاک منطقه توسعه ریشهدر عمق 1 متری تا حدود 30 دسی زیمنس بر متر، سرشاخه های درختان خشک و باغات پسته با کاهش عملکرد مواجه می باشند. بررسی هانشان داد که خشکیدگی و مرگ درختان پسته رقم فندقی بیشتر از سایر ارقام بوده و ارقام اکبر آقایی و سفید فیض آباد کمتر صدمه دیده اند.

سرخشکیدگی، پسته، پلایا