عبدالرضا قرنجیکی - استادیار موسسه تحقیقات پنبه کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران
علیرضا فلاح نصرت آباد - دانشیار موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

نیتروژن مهمترین عنصر محدود کننده تولید محصول است. کودهای زیستی حاوی ازتوباکتر و آزوسپیریلوم به علت توان تثبیتغیرهمزیستی نیتروژن و بهبود رشد گیاه و تولید محصول، در کشاورزی بسیار مورد توجه هستند. به منظور بررسی تاثیر نیتروژن و این باکتری ها برعملکرد و اجزای عملکرد کشت تاخیری پنبه رقم گلستان، آزمایشی مزرعه ای با چهار سطح کود نیتروژن (صفر، 30 ، 60 و 90 کیلوگرم در هکتار) وچهار سطح این باکتری ها (بدون تلقیح، ازتوباکتر، آزوسپیریلوم و تلفیق ازتوباکتر و آزوسپیریلوم) اجرا گردید. براساس نتایج، تاثیر کود نیتروژن برعملکرد و اجزای عملکرد پنبه معنیدار بود، در حالی که هیچ پاسخی نسبت به تلقیح باکتری ها و اثر متقابل آنها مشاهده نشد. بیشترین تعداد غوزهدر بوته با تیمار کودی 90 به دست آمد که اختلاف آن نسبت به تیمار صفر نیتروژن معنیدار بود. با افزایش کود نیتروژن، عملکرد و درصد نیتروژنبرگ افزایش یافت به طوری که تیمار کودی 90 اختلاف معنی داری نسبت به سطوح کودی صفر و 30 نشان داد. به طور خلاصه، برای کشت تاخیریپنبه رقم گلستان با عملکرد قابل انتظار حدود 2 تن در هکتار، به حداقل 60 و حداکثر 90 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن مورد نیاز است کهبه طور متوسط مقدار 75 کیلوگرم در هکتار توصیه می شود.

ازتوباکتر، آزوسپیریلوم، رقم پنبه گلستان