مریم کمالی زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم خاک دانشکده کشاورزی، دانشگاه جیرفت
سعید شفیعی - استادیار گروه علوم خاک دانشکده کشاورزی، دانشگاه جیرفت
سیدمحمد علوی سینی - استادیار بخش تحقیقات زراعی باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب استان کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویجکشاورزی، جیرفت، ایران

تولید ورمی کمپوست تکنولوژی مناسبی برای مدیریت ضایعات آلی به شمار می رود. کود آلی ورمی کمپوست از لحاظ عناصر پرمصرف و کم مصرف غنی است و از آنجا که بسترهای آلی متفاوتی برای تولید ورمی کمپوست استفاده می شوند ارزیابی غلظت عناصر قبل ازکاربرد آن در کشاورزی امری ضروری است. این مطالعه با هدف بررسی تغییرات غلظت عناصر آهن و روی در اثر فرآیند تولید ورمی کمپوستاز بقایا و ضایعات آلی (کود دامی، برگ گردو، تفاله زیتون، مخلوط برگ چنار و شمعدانی و جلبک آزولا) با تلقیح این بقایا از طریق باکتریEisenia fetida در شرایط گلخانه ای انجام شد. به این منظور بسترهایی با ترکیبات مورد نظر از ضایعات آلی آماده شدند و پس از اتماممرحله پیش کمپوست، این بسترها تحت تلقیح کرم های خاکی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد اثر نوع مواد اولیه وبرهمکنش نوع کود در نوع مواد اولیه بر غلظت آهن و روی کاملا معنی دار است. نتایج مقایسه میانگین آشکار کرد که غلظت آهن در توده هایورمی کمپوست افزایش (18 درصد) و غلظت روی (2 درصد) کاهش می یابد. بطوریکه بیشترین غلظت آهن از تیمار کود دامی و کمترینغلظت آن در تیمار برگ گردو به دست آمد.

آهن، ضایعات آلی، ورمی کمپوست