مهدی حقانی - کارشناسی ارشد، عمران سازه، دانشگاه آزاد اسلامی مرند،ایران
سعید قلی زاده - دانشیار،عمران سازه، دانشگاه ارومیه، ایران

در این تحقیق طراحی بهینه ی گنبد های دولایه ی فضاکار با درنظرگرفتن رفتار غیرخطی و با استفاده از الگوریتم خفاش ارائه می شود. فرم و نسبت خیز به دهانه ی مناسب سازه های فضاکار تاثیر بسزایی در تعیین یک طرح مناسب جهت بهینه سازی این سازه ها دارد. بهینه سازی این سازه ها با در نظر گرفتن تمام ترکیب بارهای موثر، فرآیندی بس پیچیده و زمان بر خواهد بود و نیازمند استفاده از الگوریتم های مناسب با سرعت همگرایی بالا می باشد. الگوریتم خفاش با بهره گیری از توانایی انعکاس صدای خفاش ها ، فضای طراحی را جستجو می کند. همه ی الگوریتم های فراکاوشی دارای پارامترهایی می باشند که بایستی با توجه به نوع مسئله جهت رسیدن به بهترین جواب، تنظیم و آنالیز حساسیت شوند که این خود فرآیند زمان بری بوده و با توجه به نوع آنالیزهای انجام شده در این مطالعه، این مسئله نمود بیشتری پیدا می کند. الگوریتم خفاش به علت داشتن تعداد کم پارامتر نسبت به سایر الگوریتم ها دارای برتری محاسباتی می باشد. هدف اصلی از این تحقیق تعیین بهترین فرم و نسبت خیز به دهانه از بین تمام مدل های مورد بررسی به عنوان طرح مهندسی و اقدام به بهینه سازی این مدل با فرض رفتارهای خطی و غیرخطی می باشد. جهت بهینه سازی مدل تایید شده به عنوان طرح مهندسی از الگوریتم های جامعه ی ذرات 3 و خفاش استفاده نموده ایم. نتایج حاصله علاوه بر برتری الگوریتم خفاش نسبت به الگوریتم دیگر، بیانگر اهمیت لحاظ رفتار غیرخطی در رسیدن به جواب بهینه می باشد. به طوری که برای سازه ای با 50 متر دهانه و 10 متر ارتفاع، وزن شبکه در حالت خطی و غیرخطی به ترتیب به اندازه ی 8.4 و 13.1 درصد نسبت به طرح مهندسی کاهش می یابد.

بهینه سازی، سازه فضاکار، گنبددولایه، گنبد دیامتیک، رفتار غیرخطی ، الگوریتم خفاش