مریم صالحی منش - دانش آموخته کارشناسی ارشد معارف قرآن دانشگاه مفید، قم، ایران.

مثال زدن یکی از قالب های ادبی و رایج بشری به ویژه در بین عرب زبانان است که قرآن کریم نیز از این قالب ادبی استفاده کرده است. در این نوشتار سعی برآن است که برخی از استعاره هایی که در امثال قرآنی وجود دارد و رنگ و بوی فرهنگ عرب زمان نزول را دارد، شناسایی شود و ثابت گردد که هرچند قرآن کریم قالب های زبانی و صنایع ادبی رایج در ادبیات عرب را به کار برده و از فرهنگ و آداب و رسوم عرب جاهلی زمان نزول بهره برده است، ولی متاثر از آن ها نبوده است، بلکه با استفاده ابزاری از آن صنایع و آداب، مفاهیم بلند و پیام های ژرف خود را بهتر و به زبان آنان بیان کرده است، که از محاسن قرآن به شمار می رود. این معانی نورانی هر چند در لغت و زبان محدود به عرب زبان هاست، اما چنان عمیق و حکیمانه است که برای همه عصرها و نسل ها با همه پیشرفت ها و نوآوری ها هماره سعادت بخش و رهنماست.  

مثال های قرآن, استعاره, فرهنگ زمانه, زبان قوم, قرآن