تبیین راهکارهای عملی و نظری کسب تواضع و فروتنی بر مبنای تحلیل محتوای خطبه قاصعه امیرالمومنین(ع)

Publish Year: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 750

This Paper With 28 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_AKGH-16-37_001

تاریخ نمایه سازی: 22 تیر 1399

Abstract:

تواضع و فروتنی از جمله فضایل اخلاقی است که از خود ملکوتی و الهی انسان نشات می گیرد و بدان دلیل که در تکامل شخصیت انسان تاثیر بسزایی دارد، در آموزه های دینی بر آن بسیار تاکید شده است. یکی از مصادیق این تاکید را می توان در بلند ترین و مهم ترین خطبه امام علی7مشهور به خطبه قاصعه که پس از جنگ نهروان ایراد شده، جستجو کرد. حضرت علی7در این خطبه تلاش کرده است ضمن تبیین اهمیت این فضیلت اخلاقی و تاثیر آن در مقابله با تکبر به منزله مهم ترین عامل تسلط شیطان، راهکارهای عملی و نظری کسب تواضع را بیان و درنهایت، تصویر جامعی از این فضیلت ارزشمند اخلاقی ارائه کند. در این پژوهش کوشیده ایم با تکیه بر روش تحلیل محتوا و بهره گیری از فن تحلیل مضامین کیفی ، گزاره های مرتبط با موضوع تواضع و فروتنی را در خطبه قاصعه تحلیل و الگوی جامع مفهومی تواضع را از منظر آن حضرت ترسیم کنیم. معرفی عوامل عملی و نظری ایجاد تواضع (مانند اقامه نماز، روزه داری، دادن زکات، احسان به والدین و احترام به مربی)، معرفی ویژگی های متواضع (مانند توجه به مستضعفان و فقرا، محبت به مومنان و سجده کردن)، معرفی نتایج برخورداری از تواضع (مانند دوری از وسوسه های شیطانی، دوری از کبر و تفاخر، کسب رضایت الهی و ایجاد الفت و محبت بین مردم) و معرفی مصادیق برگزیده متواضعان از جمله مباحثی است که امام علی7 در این خطبه بدان اشاره کرده است.  

Authors

صدیقه کاشفی

کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث، دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران.

محمد عترت دوست

استادیار گروه الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران.

فتحیه فتاحی زاده

استاد گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه الزهرا، تهران

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • قرآن کریم (1373)، ترجمه محمدمهدی فولادوند، تهران: دفتر مطالعات تاریخ ...
  • ابن ابی الحدید، عزالدین عبدالحمید (1385ق)، شرح نهج البلاغه، تحقیق ...
  • ابن فارس، احمد (1410ق)، معجم مقاییس اللغه، بیروت: دار الاسلامیه. ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم (1408ق)، لسان العرب، بیروت: دار ...
  • امام علی(7) (1376)، نهج البلاغه، ترجمه محمدتقی جعفری، تهران: دفتر ...
  • امین ناجی، محمدهادی (1375)، بررسی و تحلیل خطبه قاصعه و ...
  • ایزوتسو، توشیهیکو (1380)، خدا و انسان در قرآن، ترجمه احمد ...
  • باردن، لورنس(1375)، تحلیل محتوا، ترجمه ملیحه آشتیانی و محمد یمنی ...
  • بحرانی، سید هاشم (1415ق)، البرهان فی تفسیر القرآن، تهران: موسسه ...
  • جانی پور، محمد (1390)، اخلاق در جنگ؛ تحلیل محتوای مکاتبات ...
  • _________ و رضا شکرانی (1392)، رهاوردهای استفاده از روش تحلیل ...
  • عترت دوست، محمد (1398)، روش شناسی فهم حدیث در فرایند ... [مقاله ژورنالی]
  • فراهیدی، خلیل بن احمد (1410ق)، کتاب العین، قم: هجرت. ...
  • فیض کاشانی، محسن (1387)، الرسائل، تهران: انتشارات مدرسه عالی شهید ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب (1385)، اصول کافی، ترجمه محمدباقر کمره ...
  • کمیلی تخته جان، غلامحسین (1382)، شرح خطبه قاصعه امام علی ...
  • مجلسی، محمدباقر (1403ق)، بحارالانوار الجامعه لدرر الاخبار الائمه الاطهار، بیروت: ...
  • مصطفوى، حسن (1368 )، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم ، ...
  • موسویان، طاهره (1393)، اعراب و بلاغت خطبه قاصعه، پایان نامه ...
  • نراقی، احمد (1362)، معراج السعاده، مشهد: ندای اسلام. ...
  • نراقی، مهدی (1366)، علم اخلاق اسلامی، ترجمه سید جلال الدین ...
  • نوری، میرزا حسین (1408ق)، مستدرک الوسایل و مستنبط المسایل، بیروت: ...
  • هاشمی خویی، میرزا حبیب الله (1364)، منهاج البراعه فی شرح ...
  • نمایش کامل مراجع