بررسی فرایند حرفه ورزشکاری از ورود به قهرمانی تا پس از دوره قهرمانی

مقدمه:در سالهای اخیر علاقه و اظهارنظر در مورد روند و مراحل حرفه ورزشی رشد فزایندهای داشته است و محققان زیادی در اینزمینه مطالعه کرده اند (وارینر، 2008؛ هیل و لوو، 2004). به نظر می رسد مطالعات در زمینه فرایند حرفه ورزشکاری از شروع تاکناره گیری باید با رویکردی تجربی درزمینه ورزش صورت گیرد تا از این طریق به تبیین مراحل حرفه ورزش قهرمانی پرداخت و هر یکاز مراحل را با جزئیات آن تحلیل نمود . ازآنج اکه تاکنون مراحل حرفه ورزشکاری از قهرمانی تا بازنشستگی به صورت نظام مند تحلیل وبررسی نشده است، در این تحقیق سعی شده است که مراحل و ابعاد زندگی ورزشی ورزشکاران تبیین و اهمیت هر یک از متغیرهای آنمشخص شود.روش شناسی:روش تحقیق پژوهش، توصیفی- تحلیلی است که به صورت میدانی اجرا شد. 105 نفر از پیشکسوتان ورزشی استان گیلان به صورت تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند. از پرسشنامه محقق ساخته ای با 63 گویه در طیف پنج ارزشی لیکرت برایجمع آوری داده ها استفاده شد و 12 نفر از متخصصین و کارشناسان مدیریت ورزشی روایی ظاهری و محتوایی آن را تایید کردند. پس ازاعمال نظرات آنها، پایایی ابزار در یک مطالعه مقدماتی از طریق ضریب آلفای کرونباخ (α=0/78) تایید شد. همچنین برای رتبه بندی ابعاد و گویه های هر یک از مراحل دوره قهرمانی از آزمون رتبه بندی فریدمن استفاده شد. عملیات آماری توسط نرم افزار SPSS/16انجام گرفت و داده ها در سطح معنی داری (P≤0/05) تجزیه وتحلیل شدند.یافته ها: نتایج نشان داد فرایند حرفه ورزشکاری را می توان به چهار مرحله تقسیم کرد : 1- مرحله ورود به ورزش قهرمانی با سه بعد و دوازده گویه تبیین شده است که در بعد تصمیم برای ورود، گویه موافقت خانواده؛ در بعد داشتن حمایت، گویه حمایت از سوی خانواده ودر بعد انگیزه ورود، گویه داشتن آمادگی بدنی دارای بالاترین اولویت بودند. 2- مرحله قهرمانی دارای سه بعد و شانزده گویه بود که در بعد ویژگی های دوره قهرمانی، گویه علاقه مندی؛ در بعد سبک زندگی، گویه رضایت از تعاملات اجتماعی؛ و در بعد دستاوردهای قهرمانی،بعد شکوفایی استعدادها بالاترین اولویت را داشتند. 3- مرحله پایان دوره قهرمانی و انتقال نیز سه بعد و دوازده گویه را شامل شد که در بعد کناره گیری از قهرمانی، گویه کناره گیری به خاطر پایان دوره عمر مفید ورزشی؛ در بعد آمادگی برای بازنشستگی، گویه آمادگیعاطفی اجتماعی برای ورود به شغل جدید ؛و در بعد انتقال، گویه استرس این دوره دارای بالاترین اولویت بودند.و نهایتا 4- مرحله پس از قهرمانی (بازنشستگی از ورزش) ،چهار بعد و بیست گویه را در برمی گرفت که در بعد تقدیر و حمایت، گویه مقبولیت اجتماعی نقشپیشکسوتی ورزشی؛ در بعد سبک زندگی، گویه رضایت از روابط خانوادگی، در بعد برنامه ها، گویه رضایت از فعالیت های اجتماعی؛ و دربعد مشکلات و چالش ها، گویه ناخوشایندی به خاطر دور شدن از ورزش بالاترین اولویت را داشتند.نتیجه گیری: به طور کلی ، هر یک از مراحل فرایند ورزش قهرمانی (از ورود به ورزش قهرمانی تا دوره پس از قهرمانی)، دارایویژگی های خاص و منحصربه فردی است که توجه و انجام اقدامات لازم را برای بهبود کیفیت این دوران می طلبد.

Keywords:

دوره قهرمانی , دوره پس از قهرمانی , بازنشستگی ورزشی , استعداد ورزشی , پیشکسوت ورزشی