ایرج جباری - دانشیار ژئومورفولوژی دانشگاه رازی کرمانشاه
شکوفه عبدلی - دانش آموخته کارشناسی ارشد ژئوموفولوژی، دانشگاه رازی کرمانشاه

ویژگی زیبایی شناختی رودخانه­ها دلیل اصلی جذب گردشگران است، ولی حضور پیش بینی نشده آن ها به اضافه فعالیت­های اقتصادی ساکنان  بومی کیفیت زیبایی شناختی رودخانه­های کرمانشاه را تنزل داده  است. برای اهداف برنامه ریزی کیفیت زیبایی شناختی 19 مکان گردشگری این استان بررسی و رتبه­بندی گردید.  بدین منظور از روش لئوپولد استفاده شد که بر اساس آن 46 عامل موثر به سه دسته عوامل فیزیکی، زیست شناختی و انسانی تقسیم شد و به صورت میدانی به هر عامل بین 1 تا 5 امتیاز داده شد. نتایجی که از مقایسه جداول و نمودارهای به­دست آمد، نشان داد که از عوامل فیزیکی پهنا، عمق و الگوی رودخانه و از عوامل زیست شناختی زلالی آب، بی رنگی آن و وجود درختان در اطرف رودخانه مهم ترین عوامل  زیبایی شناختی رودخانه های این منطقه است، در حالی که از میان این دو گروه از عوامل، تنها در بعضی مکان­ها گل آلودی بالا و رنگ کدر آب باعث تقلیل کیفیت آن­ها شده است. برخلاف این عوامل، عامل انسانی در تقلیل کیفیت رودخانه های این منطقه  بیشترین تاثیر را داشته است. بعضی مناطق مانند روستای گلین که دور از دسترس قرار داشته اند، توانسته­اند زیبایی خود را حفظ کنند، ولی درجه بالای شهرنشینی و ساخت و سازها و فعالیت­های اقتصادی در بستر رودخانه مانند احداث حوضچه های پرورش ماهی نه تنها کیفیت چشم اندازها را به­شدت تحت تاثیر قرار داده بلکه ویژگی های فیزیکی و زیست شناختی آن­ها را نیز متاثر ساخته است. با گسترش فعالیت­های انسانی مانند ساخت سد چشم­انداز  بعضی از مناطق به کلی دگرگون شده است. این دگرگونی­ها در وضعیت زیبایی شناختی رودخانه­ها نشان می­دهد که در هر سطحی از برنامه­های توسعه، حقوق رودخانه­ها  نادیده گرفته می­شود.

گردشگری, رودخانه , کرمانشاه, زیبایی شناختی, لئوپولد