علی اکبر تقیلو - دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی دانشگاه ارومیه
مجتبی مفرح بناب - عضو هیات علمی گروه مهندسی معماری دانشگاه بناب
علی مجنو نی توتاخانه - مدرس گروه مهندسی معماری دانشگاه بناب
احمد افتاب - مدرس دانشگاه ارومیه و دکترای جغرافیا و برنامه ریزی شهری

هدف از این پژوهش بررسی وضعیت شاخص های مسکن شهری با رویکرد تاب­آوری مساکن شهری تبریز است، روش پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و جهت وزن­دهی به شاخص ها از مدل AHP و برای ارزیابی و رتبه بندی تاب آوری هریک از مناطق شهری تاپسیس و ویکور و برای تولید نقشه از GIS استفاده شده است. در این پژوهش، هفت شاخص کالبدی شامل: مصالح یا اسکلت ساختمانی، کیفیت مساکن، قدمت ابنیه، نمای مساکن، تعداد طبقات، امکانات رفاهی و تراکم آن ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از تحلیل یافته­های پژوهش گویای آن است که به لحاظ کالبدی شهر تبریز در وضعیت مطلوبیت متوسط قرار دارد. از نظر شاخص­ هفت­گانه بارگذاری شده، شاخص­های امکانات رفاهی دارای بالاترین مطلوبیت و شاخص­های مصالح دارای کمترین مطلوبیت است؛ همچنین شاخص­های امکانات رفاهی و طبقات ساختمان بالاتر از حد وسط مطلوبیت (500/0) و چهار متغیر بعدی پایین تر از حد متوسط بودند. علاوه­براین در شاخص های مصالح، کیفیت، قدمت ابنیه و نمای منطقه یک مطلوب­ترین و در شاخص مصالح منطقه دو نامطلوب­ترین و در شاخص­های کیفیت مساکن، قدمت ابنیه و نمای منطقه پنج نامطلوب­ترین بودند. در رابطه با شاخص مصالح نیز منطقه هشت مطلوب­ترین و منطقه شش نامطلوب­ترین منطقه بودند. درنهایت براساس نتایج ویکور منطقه سه تاب آورترین و منطقه دو ناتاب­آورترین منطقه در برابر وقوع حوادث بوده است. درنهایت با توجه به یافته­های پژوهش پیشنهادات کاربردی ارائه شده است.

مسکن شهری, شاخص های کالبدی, تاب آوری, مدیریت بحران, تبریز