سارا کریمی - دانشجوی دکتری روانشناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.
پرویز عسگری - دانشیار گروه روان شناسی ، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران .
علیرضا حیدرئی - دانشیار گروه روانشناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.

مقدمه: هدف از انجام این پژوهش بررسی اثر­بخشی مداخله تعامل همه جانبه بر رفتارهای قالبی کودکان دارای اختلال طیف اوتیسم است. روش کار: این پژوهش نیمه­آزمایشی با گروه آزمایش و کنترل و مرحله پیش­آزمون و پس­آزمون می باشد. جامعه این پژوهش شامل کودکان دارای اختلال طیف اوتیسم است که به وسیله نمونه گیری دردسترس از میان مراکز اوتیسم شهر اهواز مرکز نهال انتخاب و تعداد 11 کودک در گروه آزمایش و 11 نفر نیز در گروه کنترل گماشته شدند. از مقیاس درجه­بندی اوتیسم گیلیام (گارس) جهت اندازه­گیری متغیرهای پژوهش استفاده­شد. جهت تجزیه و تحلیل نتایج از روش­های آماری توصیفی  شامل میانگین و انحراف معیار و به منظور بررسی اثر بخشی مداخله از آزمون تحلیل کواریانس چند متغیری استفاده شد. نتایج: میانگین و انحراف معیار رفتارهای قالبی برای گروه آزمایش و کنترل در مرحله پیش آزمون به ترتیب (88/6+-81/28) و (17/9+-36/24) و این مقادیر در مرحله پس آزمون برای گروه آزمایش و کنترل به ترتیب (14/5+-9/17) و (13/10+-72/23) می باشد و در مرحله پیگیری این میزان برای گروه آزمایش و کنترل به ترتیب  برابر با  (23/5+-63/19) و (35/9+-81/23)  . نتایج تجزیه تحلیل کواریانس یک راهه نشان داد روش تعامل همه جانبه بر رفتارهای قالبی معنی­دار بود (001/0> P).  نتیجه ­گیری: با توجه به یافته ها روش تعامل همه جانبه بر رفتارهای قالبی موثر است. روش تعامل همه جانبه می تواند از طریق اثر گذاری بر مشوق های بافتی و محیطی باعث کاهش رفتارهای قالبی کودکان طیف اوتیسم شود. 

اوتیسم, مداخله مبتنی بر تعامل همه جانبه, رفتارهای قالبی