آتنا زاده رعیت - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری منظر، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
حسنا ورمقانی - استادیار گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

باغ ایرانی از قدیمی ترین تجربه های باغ آرایی و منظره پردازی در جهان است که قدمت زیادی در نزد ایرانیان دارد. باغ ایرانی مجموعه ای فرهنگی، تاریخی و کالبدی است که در آن آب، گیاه و ابنیه در نظام هندسی مشخصی باهم تلفیق شده و محیطی مطلوب، ایمن و آسوده برای انسان بوجود آورده است. باغ در مقام معنا، برخوردگاه آدمیان و اندیشه های شان و به عنوان میعادگاه زمین و آسمان و نقطه تلاقی عملکرد و پندار است؛ بهترین جای تجربه شاعرانه و عالی ترین جلوه گاه رسم و آیین جامعه و حتی بهترین جای تجربه عرفانی است. شیوه های کارکردی و شکلی حضور آب، گیاه و بنا در باغ ایرانی دارای نظامی خاص و هماهنگ با هندسه باغ بوده است. گیاهان در باغ ایرانی به منظور سایه اندازی، محصولدهی و تزیین بکار میروند. هدف از پژوهش حاضر، تبیین و تحلیل شکل، کارکرد و معنی در منظر باغ های تاریخی ایران است. به عبارتی سوال اصلی تحقیق آن است که باغ های تاریخی ایران دارای کدام ویژگی های شکلی، کارکردی و معنایی هستند برای پاسخ به سوال تحقیق، 5 نمونه از باغ های تاریخی ایران مورد تحلیل دقیق قرار خواهد گرفت. روش پژوهش، توصیفی-تحلیلی و روش گردآوری داده ها کتابخانه ای و اسنادی است. نتایج تحقیق نشان می دهد باغ ایرانی دارای خصوصیات کالبدی ویژه ای استکه معنا و کارکرد از آن منتج خواهد شد. به عبارتی، شاخصه های کالبدی، همسو با خصلت های معنایی و کارکردی، شکلیافته است

باغ تاریخی، باغ ایرانی، شکل، کارکرد، معنی