سمیه نصرتپور - دانشجوی کارشناسی ارشد مرتعداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگ
حسین بارانی - استادیار گروه مرتعداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
محمد رضا محبوبی - استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی
محمد رضا نقوی - کارشناس ارشد اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گلستان

مقاله حاضر در مورد لزوم توجه به دانش جوامع محلی در مورد استفاده از گیاهان اطراف خود می باشد. دانش سنتی در مورد ارزش داروئی گیاهان از دیرباز مورد نظر بوده و هست. اطلاعاتی که بومیان هر منطقه در مورد کاربرد گیاهان و نحوه ی استفاده از آنها دارند بسیار با ارزش بوده و در زمانهای مختلف مورد توجه افراد بسیاری قرار گرفته است. پژوهش حاضر به منظور مستند سازی دانش بومی دامداران منطقه چهار باغ در محدوده ی جغرافیایی شهرستان گرگان و در قالب یک پژوهش کیفی به اجرا درآمد. هدف تحقیق دست یابی به گنجینه با ارزش دانش بومی این مردمان در زمینه ی استفاده داروئی از گیاهان ناخواسته از لحاظ چرای دام بوده که با بهره گیری از تکنیکهای خاص تحقیق کیفی نظیر حضور مستمر نزد دامداران، مصاحبه عمیق و یادداشت برداری جهت جمع آوری داده ها انجام شده و سپس با روشهای مناسب مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج نشان می دهد که بومیان در هر منطقه به دلیل ارتباط و همزیستی تنگاتنگی که با محیط زندگی خود دارند از گیاهان اطراف خود در درمان و بهبود بیماریها استفاده می نمایند، مردم محلی به این اعتقاد دارند که هیچ گیاهی در داخل مرتع ناخواسته نبوده و یک گیاه ممکن است ازنظر چرای دام کم ارزش باشد اما از این گیاه، در موارد دیگر می شود استفاده نمود اطلاعاتی که این افراد دارند بسیار باارزش بوده و در موارد زیادی نیز با یافته های دانشمندان در کتب علمی هم خوانی دارد و بایستی این یافته ها جمع آوری شده و به صورت مکتوب درآیند تا تدوین آنها باعث غنای دانش موجود درباره گیاهان گردد.

دانش سنتی، گیاهان داروئی، گیاهان مهاجم