چالش های استراتژیک اثر پساب زیتون ؛ نمونه موردی شهرستان طارم استان زنجان

زیتون یکی از با ارزش ترین میوه های خوراکی و روغنی جهان شناخته می شود، ولی دفع ضایعات کارخانه زیتون OMW مشکل اساسی است که بر روی خاک و آب های زمینی اثر می گذارد. به طور کلی به کار بردن مستقیم OMW اثرات مثبت موقتی را بر روی خواص فیزیکی خاک اعمال می کند. با این حال تراکم نمک های حاصل از این پسماند ها می تواند منجر به تجزیه خاک گردد. پسماند کارخانه زیتون حاوی غلظت های بالایی از ترکیبات آلی و غیر آلی است و یک منبع ارزان است که هم می تواند به شکل خام و هم می تواند بعد از عملیات مختلف و جدا کردن ترکیبات آلی به عنوان مکمل در کشاورزی به کار رود. با این وجود این پسماند دارای میزان BOD و COD و پلی فنول بالایی می باشد. وجود مقادیر قابل ملاحظه ای از ترکیبات فنولی سبب سمیت و آلودگی شدید این پساب می گردد. دفع کنترل نشده پساب روغن زیتون در زمین باعث پراکندگی موادی در محیط زیست می شود که بیماری زا هستند و همچنین بوی نامطبوعی دارند. از طرفی تخمیر مواد آلی موجود در پساب زیتون ، اگر در محیط زیست پراکنده شده باشند، باعث تغییر شرایط زیست محیطی می شود و همچنین قدرت باروری خاک را کاهش می دهد. به لحاظ اثر آلودگی، 1 متر مکعب از پساب روغن زیتون معادل 200-100 متر مکعب فاضلاب خانگی است. دفع کنترل نشده آن در مخازن آب منجر به مشکلات شدید برای کل اکوسیستم و به ویژه آب های طبیعی خواهد شد. همچنین ترکیبات فنولی موجود در پساب روغن زیتون باعث مسمومیت اکثر موجودات زنده آبی مثل نوعی از ماهی های رودخانه، حتی در صورت ورود 1 لیتر از این پساب در 100000 لیتر از آب دچار مسمومیت خواهند شد. این مقاله به بررسی چالش های منطقه طارم واقع در استان زنجان می پردازد .

Keywords:

روغن زیتون , کیفیت خاک , توسعه پایدار , طارم , استان زنجان