علی یزدخواستی - استاد یار گروه علوم تربیتی دانشگاه کاشان
الهام شاداب - دانشجوی ارشد دانشگاه دولتی کاشان –کاشان – ایران
بهاره مهدوی

آسیب شناسى فرهنگى طبعا به بررسى آفات و آسیب هایى مى پردازد که رنگ و لعاب فرهنگى دارند، و عناصر شکل دهنده و سازنده عادات، رفتارها و کنش هاى رایج افراد یک جامعه را تحت تاثیر خود قرار داده اند. آسیب هایى این چنین، صرف نظر از میزان تخریب و خسارتى که بر مسائل روبنایى فرهنگ یک ملت یا جامعه وارد مى سازند، آن چنان در متن فرهنگ اصیل آن ملت یا جامعه رسوخ مى کنند که از درون هسته مقاومت افراد را در برابر مفاسد و آسیب هاى فرهنگى تضعیف و آسیب پذیر مى گردانند. این قبیل کنش ها رفته رفته نهادینه شده، حکم آداب و سنن حاکم بر جامعه را پیدا مى کند، و در نتیجه، به استحاله فرهنگى و سرانجام به شکل گیرى فرهنگى از نوع جدید مى انجامد که با فرهنگ اولیه و اصیل تفاوت بارز دارد.خطر کم رنگ شدن ارزش هاى واالى فرهنگى و یا حتى خطر نابودى فرهنگ اصیل و بنیادین جوامع اسالمى ممکن است از درون و بطن جامعه متوجه ساختار فرهنگى جامعه شود، همان گونه که مى تواند از پذیرش و یا آمادگى براى پذیرش ارزش هاى وارداتى فرهنگ بیگانه ناشى گردد. به هر حال، بحث از عوامل و عناصر آسیب رسان فرهنگى و یا بحث از ساختار آسیب پذیر فرهنگ به قالب و زمینه آسیب شناسى فرهنگى مربوط مى شود، همان طور که بحث از شیوه ها و عوامل موثر تهاجم فرهنگى و یا بحث از ریشه ها و عوامل زمینه سازرسوخ فرهنگ وارداتى، در آسیب شناسى فرهنگى جاى مى گیردمسئله اسیب های فرهنگی و رفتارهای پر خطر که موجب هدر رفت توانایی هاو استعدادهای افراد به ویزه دانش آموزان و کاهش سازگار ی های دانش اموزان در موقعیت های بحرانی زندگی می شود موضوع بسیاز مهمی است که ضرورت توجه به این موضوعو شناسایی عوامل موثربر این موضوع و شناسایی نیازهاو برنامه های درسی مدارس را الزامی می سازداز جمله اینکه ساحت های تربیتی ایا می تواند در کاهش اسیب های فرهنگی نقش و جایگاهی داشته باشد . بررسی مروری تحقیقات و مطالعات گذشته نشان می دهدفعالیت ها و اقدامات صورت گرفته کافی نبوده و نگاه موشکافانه و تحلیل و توصیف عناصر تعلیم و تربیتبه عنوان عامل اثرگذارمانند نیاز سنجی طراحی ،اجرا ؛ ارزشیابی ، محتوا ، فضا ، زمان جزءحلقه های مفقوده هستند . بنابراین در این مقاله از روش توصیفی – تحلیلی به بررسی نقش و جایگاه تعلیم و تربیت در پیشگیری از اسیب های فرهنگی دانش اموزان پرداخته شد . ولی به نظر می رسد در برنامه های مدارس ایران در چگونگی اجرا تنوع محتوای مورد نیاز دانش آموزدر نظر گرفتن فضا و مکان مناسب وزمان ، نیاز به توجه بیشتر است . ما باید نسلی را تربیت کنیم که بتواند با خود ،جامعه طبیعت و خداوند ،رفتار و رابطه صحیح داشته باشد . دانش آموزی می خواهیم که خودش و استعدادها و ذوق خود را بشناسد و به او کمک کنیم تا او پرورش یابد .

آسیب های فرهنگی –تعلیم و تربیت – جامعه