محمدعلی طباطبایی - پژوهشگاه قرآن و حدیث
عبدالهادی مسعودی - دانشگاه قرآن و حدیث
محمد علی مهدوی راد - دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث / پردیس فارابی دانشگاه تهران

انگاره محرف بودن کراسه های یهودی مسیحی امروزه چنان بدیهی به نظر می رسد که شاید باورنکردنی به نظر برسد که زمانی چنین انگاره ای در میان مسلمانان رایج نبوده باشد. این پژوهش در پی آن است تا با استفاده از روش پژوهش در تاریخ انگاره ها (History of Ideas) تاریخ پیدایش و تکامل این انگاره را به شکلی تطبیقی در تفاسیر شیعه و اهل سنت مورد بررسی قرار دهد. طی این بررسی مشخص می شود که این انگاره در هر یک از دو جریان تفسیری سرگذشتی متفاوت را پشت سر گذاشته است؛ اما هر دو تقریبا در یک زمان به یک نقطه مشترک رسیده و در همان جا تثبیت شده اند. شکل کلی این مسیر را می توان با استفاده از الگوی سکوت زمزمه همهمه پارادایم تحریف باوری ترسیم کرد؛ اما جزئیات این مسیر، شامل تاریخ پیدایش هر یک از مراحل، چرایی انتقال از یک مرحله به مرحله بعدی و حتی تعداد مراحل در دو جریان تفسیری شیعی و سنی یکسان نیست. این مقاله با ارائه تصویری جزئی نگر از این مراحل، به مقایسه این دو تصویر با یکدیگر می پردازد.

تحریف, تورات, انجیل, تفسیر, شیعه, سنی, تاریخ انگاره تطبیقی