علیرضا بندر آباد - استادیار، گروه شهرسازی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

مطالعه شیوه­های تجلی فرم کالبدی منجر به پشتیبانی از میزان زیست­پذیری شهری و کیفیت زندگی که در نهایت منجر به دست­یابی به شکل پایدارتر شهر خواهد شد، از ضروریات مربوط به مباحث شهر زیست­پذیر است. این پژوهش در نظر دارد، تا با تحلیلی تطبیقی بر روی سه منطقه متفاوت از شهر تهران، اثرات شکل شهر بر مولفه­های محیطی زیست­پذیری را به شکلی ویژه مورد بررسی قرار دهد. روش پژوهش شامل دو بخش پیمایشی- اکتشافی و تحلیل لایه­های اطلاعاتی مکانی و تجزیه­وتحلیل داده­ها نیز به دو صورت کمی، آمار توصیفی و کیفی، تحلیل مقایسه­ای با استفاده از چک لیست است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد، برخلاف آنچه در ایده شکل شهر پایدار مطرح می شود، فشردگی، رابطه­ای معکوس با زیست­پذیری در شهر ایرانی دارد. به عبارت دیگر تراکم، دارای آستانه اشباع است و اگر از این آستانه عبور کند، کیفیات زندگی در شهر شروع به تنزل نموده و میزان زیست­پذیری کاهش می­یابد. 

زیست پذیری, عوامل محیطی, شکل شهر