فائزه گودرزی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه مهندسی صنایع، دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه صنعتی قم؛

سابقه و هدف: اختلالات اسکلتی- عضلانی شایع ترین آسیب شغلی می باشد. این مشکل هزینه اقتصادی و انسانی قابل توجهی دارد و روی کیفیت زندگی نیز تاثیرگذار است. طبق مطالعات محقق، به شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی میان خلبانان هواپیماهای شکاری و هلیکوپتر کمتر پرداخته شده است. لذا هدف از این مطالعه بررسی میزان شیوع مشکلات اسکلتی- عضلانی میان خلبانان نیروی هوایی درتهران می باشد.مواد و روش ها: در این مطالعه تحلیلی از پرسش نامه نوردیک استفاده گردیده و حجم نمونه از طریق جدول مورگان تعیین شده و تعداد 92 نفر از خلبانان هواپیمای شکاری و هلیکوپتر نیروی هوایی تهران به طور تصادفی انتخاب گردیده و پرسش نامه مذکور را کامل نمودند. آنالیز آماری داده ها با کمک نرم افزار spss نسخه 21 انجام شده، سپس با انجام آزمون های آماری رابطه بین شیوع ناراحتی ها با متغیر های سابقه کار، ساعت کار و سن بررسی شد. برای مقایسه ی متغیرهای کیفی از آزمون مربع کای (chi-square) و در صورت نیاز از آزمون دقیق فیشر (Fisher) استفاده شد. جهت مقایسه متغیرهای کمی از تست های پارامتریک استفاده گردید. این تحقیق در سطح اطمینان %95 اندازه گیری شده است. به منظور ارزیابی خطر ابتلا به اختلالات اسکلتی عضلانی از روش QEC استفاده شد.یافته ها: یافته ها بدین صورت است که میزان شیوع ناراحتی گردنی%40، قسمت تحتانی پشت یا کمر %40، قسمت فوقانی پشت %30، زانو %30، شانه ای %15، مچ %15 و ران %5 بدست آمد.نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که کمردرد و گردن درد از شایع ترین مشکلات اسکلتی عضلانی خلبانان است. زانو درد رتبه دوم مشکلات اسکلتی عضلانی به خصوص در خلبانان هواپیمای شکاری و جنگنده می باشد، که طبق اظهارنظر ها و گفته های تعدادی از خلبانان، هنگام پرش با چتر (مرحله آموزش و موارد استثنایی Eject در مواقع اضطراری) با آن مواجه شده اند. همچنین سطح ریسک که بر اساس روش QEC بدست آمد نیاز به مطالعه بیشتر را نشان می دهد.

اختلالات اسکلتی عضلانی، پرسش نامه نوردیک، خلبان، QEC