ارزیابی هیدرولیکی طرح های مهار سیلاب شهر آق قلا

در سیلاب فروردین ماه سال 1398 اکثر مناطق شهر آق قلا دچار سیل گیری شد و مدت زمان تخلیه سیلاب بسیار زیاد بوده است. با توجه به زیاد بودن ارتفاع سیل و همچنین مدت زمان سکون سیلاب در منطقه، میزان خسارات وارده بسیار زیاد بوده است. در این سیل مناطق زیادی خسارت دیده است لذا این مقاله به بررسی یکی از راهکارهای مناسب جهت ایمن سازی شهر آق قلا پرداخته است. میزان دوره بازگشت سیلاب حادث شده مذکور هنوز نامشخص است. لذا سیلاب 100 ساله جهت مدلسازی سیل کنونی مورد استفاده قرار گرفته است. در این مقاله در ابتدا به بررسی نتایج مدل یک بعدی هیدرولیکی در منطقه می پردازد. در ادامه رخداد سیل 100 ساله با استفاده از مدل هیدرولیکی دو بعدی بررسی می گردد. در انتها پشنهادات و گزینه های مناسب جهت ایمن سازی شهر آق قلا مطرح می گردد و نتایج مدل هیدرولیکی دو بعدی از پیشنهادات مذکور، بررسی شده است. جهت انجام مدلسازی هیدرولیکی از مدل یک بعدی و دو بعدی HEC RAS استفاده شده است. نتایج مدل ها حاوی این موضوع است که اولا حداکثر ظرفیت عبور سیلاب در رودخانه گرگان رود برابر 80 متر مکعب بر ثانیه است. ثانیا شاخه های ورود جریان سیلاب به رودخانه گرگانرود در زمان رخداد سیلاب به صورت معکوس عمل می کنند و عملا یکی از عوامل نفوذ سیل به مناطق مختلف خروج سیلاب از این شاخه ها به مناطق روستایی اطراف شهر آق قلا می باشد. ثالثا با توجه به شرایط ایجادی کنونی در شرق شهر آق قلا و احداث خاکریز در شمال و شرق شهر آق قلا ، با در نظر گرفتن همه انوع پیشنهادات در بالادست شهر آق قلا، میزان حداکثر سیلاب قابل تحمل و قابل انحراف برابر 200 متر مکعب بر ثانیه است و لذا هر گونه سیلاب مازاد بر 200 متر مکعب بر ثانیه می بایست قبل از ورد به مناطق روستای بالادست شهر آق قلا از رودخانه خارج گردد.

Keywords:

مهار سیل , شهر آق قلا , HEC RAS مدل دو بعدی