سودابه رفیق ایرانی - دانشجوی دکتری روان شناسی،گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی اردبیل
محمد نریمانی - استاد ممتازگروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی

هدف از پژوهش حاضر تبیین متغییرهای مرتبط با راه های کاهش عود اعتیاد در افراد ترک کرده می باشد. این مطالعه در صدد آن است تا تصویر روشنی از عوامل و مداخلات در کاهش عود اعتیاد در افراد ترک کرده را در مطالعات ایرانی بدست آورد. این مطالعه از نوع مطالعات اسنادی (مرور سیستماتیک) است و جامعه آماری کلیه مطالعاتی است که مربوط به عود اعتیاد می باشد. پس از جستجو و غربالگری و ارزیابی کیفی مطالعات در نهایت تجزیه و تحلیل روی 20 مقاله صورت گرفت. تجزیه و تحلیل مقالات مرتبط با عود اعتیاد نشان داد که عوامل مهم از جمله امید درمانی ، درمان شناختی -رفتاری، موسیقی درمانی، تنظیم هیجانی، آموزش مدیریت هدف ، درمان فراشناختی، هیپنوتیزم درمانی، درمان گروهی سایکودرام ، مدل ماتریسی و آموزش مهارتهای زندگی بر کاهش عود اعتیاد در افراد ترک کرده تاثیر دارد. عوامل باورهای غیر منطقی، حمایت اجتماعی، خودکارآمدی ، انگیزش بر تغییر سبک زندگی و عوامل فردی و محیطی موثر می باشد.

راه های کاهش ، عود اعتیاد ، افراد ترک کرده