سعید کیان - کارشناسی ارشد علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحدکر
سیدرضا افتخاری - کارشناسی ارشد مشاوره تحصیلی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
ناصر مقدسی - کارشناسی ارشد مشاوره خانواده ، دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکز

این پژوهش با هدف بررسی اثر بخشی آموزش مهارت محور بر ویژگی های شخصیتی نوجوانان در معرض آسیب های روانی و اجتماعی که آموزش مهارت های زندگی به عنوان عامل پیشگیرانه آسیب های روانی و اجتماعی در نظر گرفته شده است. بدین منظور از مراجعه کنندگان در طول سال -97 98به مراکز اصلی مشاوره آموزش و پرورش شهرتبریز والدین 30 تفر از نوجوانان و جوانان گروه سنی 15تا 19سال که دست کم دارای سابقه ی اقدام به خودکشی یا وابستگی به مواد مخدر جدید و یا حداقل تجربه فرار از منزل را داشته اند ، انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده ، مقیاس خودکشی بک ، تست خود پنداره ی بک و پرسشنامه ی محقق ساخته سنجش فکر فرار و اعتیاد با اعتبار محاسبه شده در مورد نوجوانان اجرا شد . طرح پژوهشی پیش آزمون - پس آزمون با یک گروه کنترل است .پس از اجرای پیش آزمون ، والدین و نوجوانان آنان در گروه های آزمایش و کنترل به گونه ی تصادفی قرار گرفتند وآموزش مهارت های زندگی مشتمل بر مهارت رویارویی حل مسئله و تصمیم گیری، مهارت ارتباطی و خودآگاهی به مدت 2 ماه به صورت جلسه ی 90دقیقه ای در هفته برای والدین و نوجوانان گروه آزمایش اجرا شد و در گروه کنترل تنها نوجوانان مورد آموزش قرار گرفتند و پس از اتمام آموزش ، نوجوانان بار دیگر با ابزارهای پژوهش مورد ارزیابی قرار گرفتند . تجزیه و تحلیل نتایج نشان داد که آموزش مهارت های مورد نظر باعث کاهش افکار خودکشی گرایانه در نوجوانان دارای سابقه ی خودکشی می شود ، اما در کاهش افکار فرار در نوجوانان دارای تجربه ی فرار موثر نمی باشد و همچنین آموزش مهارت های مورد نظر بر کاهش خود پنداره ی منفی در سه گروه نوجوان مورد نظر موثر بود.

اثر بخشی، مهارت های زندگی ، پیشگیری ، آسیب اجتماعی.