زهرا برومندفر - استادیار ، عضو مرکز تحقیقات مراقبت های پرستاری و مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران
مهسا شاعلی - دانشجوی کارشناسی ارشد مامایی، عضو کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.
زیبا فرج زادگان - استاد، گروه پزشکی اجتماعی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.
علیرضا ترک نژادآذربایجانی - روانپزشک، کالج امپریال، دانشگاه لندن.

زمینه و هدف: اعتیاد شوهرغالبا0 منجر به برهم خوردن نقش ها و وظایف خانوادگی می گردد لذا زنان در خانواد ه هایی با همسر معتاد، ممکن است بیشترین فشارها را از هر سو تحمل کنند و از نظر عاطفی، جسمی، رفتاری و روانی در معرض خطر هستند، مطالعه حاضر با رویکرد کیفی به شناخت ماهیت مشکل، تعریف و تشریح عمیق پدیده و توصیف آنان از خودکارآمدی و عزت نفس زنان دارای همسر معتاد پرداخته است.روش بررسی: مطالعه حاضر یک مطالعه کیفی به روش تحلیل محتوا است. فرآیندگردآوری داده ها،مشتمل بر20مصاحبه نیمه ساختاریافته از زنان مراجعه کننده به پایگاه های حمایت اجتماعی (حصه و ارزنان) بود. نمونه گیری مبتنی بر هدف و تا اشباع داده ها ادامه یافت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی از نوع مرسوم صورت گرفت.یافته ها: براساس نتایج حاصل از تحلیل داده ها 16 طبقه فرعی و 4 طبقه اصلی شامل سقف شیشه ای، از آسیب تا رهایی ، امید به قوی شدن و قربانی خاموش استخراج شد .نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر بیانگر این است که همسران مردان معتاد با سطح پایینی از خودکارآمدی و عزت نفس مواجه هستند به صورتی که نیازمند حمایت روانی و استفاده از مشاور ه های روان شناسان می باشند و از آنجا که زن نقش مهمی در شکل گیری نظام خانواده دارد، لازم است دست اندرکار ان با آگاهی کافی از مشکلات روحی و روانی آنها در ارتباط با پدیده اعتیاد شوهرشان حمایت لازم را داشته باشند. لذا موثرترین راه برای ارتقاء مفاهیم روانشناختی از جمله خودکارآمدی و عزت نفس ایجاد توانمندسازی در زنان می باشد. این راه میسر نیست مگر با آموزش، افزایش آگاهی، ایجاد اشتغال و حمایت بی دریغ حمایتگران می باشد.

همسران، مصرف کننده مواد، اعتیاد، خودکارآمدی، عزت نفس