نیکو قاضی نژاد - کارشناس ارشد مشاوره خانواده، گروه روانشناسی تربیتی و مشاوره، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، ایران
مسعود غلامعلی لواسانی - دانشیار گروه روانشناسی تربیتی و مشاوره، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، ایران
جواد اژه ای - استاد گروه روانشناسی تربیتی و مشاوره، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، ایران
مریم شاهمرادی - دانشجوی دکتری روانشناسی، پژوهشکده مهندسی و علوم پزشکی جانبازان، ایران

از مهمترین رویدادهای اجتماعی و تاریخی معاصر ایران، تجربه ی جنگ تحمیلی هشت ساله است. این آسیب اجتماعی علاوه بر آسیبهای جسمانی منجر به مشکلات روانشناختی بسیاری شده است. یکی از پیامدهای قرار گرفتن در معرض ویرانی های جنگ، اختلال استرس پس سانحه است. از جمله حوزه های متاثر از جنگ و اختلال پس سانحه ای در زندگی جانبازان اعصاب و روان، عواطف و هیجانات میباشد. هدف پژوهش حاضر واکاوی تجارب هیجانی و عاطفی جانبازان اعصاب و روان است. این مطالعه با روش تحقیق کیفی با رویکرد پدیدارشناسی توصیفی انجام شد. بدین منظور با 16 نفر از جانبازان اعصاب و روان که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند مصاحبهی نیمه ساختاریافته به عمل آمد و نمونه گیری تا زمان اشباع داده ها ادامه یافت. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، ابتدا داده ها ثبت گردید و سپس با استفاده از روش 7 مرحله ای کلایزی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. تحلیل مصاحبه های نیمه ساختاریافته منجر به تولید 1 مضمون اصلی، 3 مضمون فرعی و 10 مفهوم اولیه گردید. مضمون اصلی عواطف و هیجانات بود که مضامین فرعی -1) غم و ناراحتی، -2 احساس خشم و -3 خلقیات) را در بر میگرفت. تحلیل نتایج نشان میدهد که جانبازان اعصاب و روان به جهت شرایط ویژه ی خود، آسیب پذیری زیادی را در حوزه عواطف و هیجانات تجربه میکنند لذا نیاز به آگاهی های جامع تر ارگانهای مربوطه، روانشناسان و مشاوران، و افزایش تدوین برنامه های مشاوره ای و روانشناختی مناسب وجود دارد.

جانبازان اعصاب و روان، تجارب خانوادگی، روش کیفی، پدیدارشناسی