محمد احمدی ده قطب الدینی - دانشجوی دکتری سنجش و اندازه گیری، گرایش سنجش آموزش، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، ایران
ابراهیم خدایی - دانشیار گروه روش ها و برنامه های آموزشی و درسی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، ایران
ولی الله فرزاد - دانشیار گروه روان شناسی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، ایران
علی مقدم زاده - استادیار گروه روش ها و برنامه های آموزشی و درسی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، ایران

این مطالعه با هدف بررسی اثر تک زبانه، دوزبانه بودن دانش آموزان ایرانی بر بعدیت، وابستگی مکانی سوال، تاثیر و کارکرد افتراقی سوال متن های مطالعه پرلز 2011 انجام گرفت. بعدیت با مقایسه مدل تک بعدی پاسخ مدرج شده با مدل دوعاملی چندبعدی نظریه سوال-پاسخ، تاثیر و وابستگی مکانی سوال با استفاده از مدل دوسطحی دوعاملی و کارکرد افتراقی سوال با مدل دوعاملی چندگروهی کای و همکاران (2011) بررسی شد. نتایج بعدیت نشان داد مدل دوعاملی نسبت به مدل پاسخ مدرج شده برازندگی بهتری با داده ها دارد و وابستگی مکانی سوال بین سوال های دو صفت ادبی موجب انحراف از تک بعدی بودن شده است، تفاوت زبانی نیز مقدار زیادی از واریانس آنها را تبیین می کند. نتایج تاثیر نشان داد متوسط برآورد توانایی های تک زبانه ها بالاتر از دوزبانه ها است. همچنین نتایج نشان داد سوال ها با کارکرد افتراقی یکنواخت برای تک زبانه ها دشوارتر از دوزبانه ها هستند و در سوال های چندگزینه ای با کارکرد افتراقی غیر یکنواخت تک زبانه ها عملکرد بهتری دارند. به طور کلی، نتایج نشان داد صفات مرتبط با دو متن در بین دانش آموزان تک زبانه و دوزبانه به گونه متفاوتی ادراک می شوند و در بین دوزبانه ها وابستگی مکانی سوال بیشتر از تک زبانه ها است. همچنین نتایج حاکی از تفاوت عملکرد دانش آموزان تک زبانه –دوزبانه در سوال ها با شکل آمیخته است.

مدل پاسخ مدرج شده, مدل دوعاملی, بعدیت, کارکرد افتراقی سوال, آزمون های مبتنی بر متن