محمد مجیدی - استادیار گروه بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز

فعالیتهای انسانی از قبیل استفاده از مواد آگروکمیکال، فاضلابهای صنعتی، استخراج معادن، نشت نفت و زباله های شهری، اصلی ترین عوامل آلوده کننده محیط زیست محسوب میشوند. گیاه پالایی یکی از روشهای جذاب برای حل مشکل آلاینده ها محسوب میشود و به دلیل اینکه در مقایسه با دیگر روشها آسیب کمتری به محیط زیست وارد می آورد، بسیار مورد توجه است. هرچند گیاهان ظرفیت بالایی در جذب و تبدیل آلاینده ها به اشکال کمتر سمی را دارند، با این وجود محدودیتهایی از قبیل سرعت متابولیسم اندک ترکیبات آلاینده و ناکارامدی در جذب یا سمیتزدایی همزمان چندین ترکیب آلاینده، باعث محدودیت کاربرد آنها میشود. وجود این موانع باعث ترغیب محققان به استفاده از روشهای افزاینده کارایی گیاه پالایی شده است که مهمترین آنها عبارتند از استفاده از گیاهان ترانسژنیک، ریشه های موئین و میکروبها. در این مقاله، روشهای اشاره شده مورد بحث قرار گرفته اند و مثالهای کاربردی در هر زمینه نیز ذکر شده است.

گیاه پالایی، گیاهان ترانسژنیک، ریشه های موئین، میکروبها، ترکیبات آلاینده.