مصطفی آقاعلی خانی - دکتری شهرسازی دانشگاه عدالت تهران – ایران

پدافند غیر عامل از مهم ترین رویکردها و راهبردها در حوزه مدیریت بحران شهری می باشد، ایمنی و امنیت از دیرباز تاکنون در مدیریت سکونتگاههای شهری مورد توجه بوده است. با نگاهی به ساختار و فضای سیاسی موجود و پارادایمهای نظامی در فضاهای شهری لازم به نظر می رسد تا در بستر نگاهی جامع، اقدامات سیستم دفاع غیر عامل مورد توجهقرار گیرد تا افزایش توان و اقتدار نظام و کاهش آسیب پذیری های کالبدی و انسانی از تجاوزات احتمالی، امکان وقوع یابد.در این میان، پدافند غیر عامل را نیز مجموعه اقدامات غیر مسلحانه ای می دانند که موجب کاهش آسیب پذیری نیرویانسانی، ساختمان ها و تاسیسات شهری و تجهیزات و شریان های شهری و منطقه ای در مقابل عملیات خصمانه و مخربدشمن می گردد. بررسی پدافند غیر عامل و تحقق یکپارچگی، شناسایی عوامل موثر بر یکپارچگی و تفرق در مدیریتشهری و پدافند غیر ضروری است. در این پژوهش با بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای و اسنادی، بعد از تبیین اصول،اهداف و ملاحظات، نقش مدیریت و برنامه ریزی شهری در پدافند غیر عامل شهری مورد بررسی قرار گرفت، و نتایج نشانداد که مدیران شهری در بحث پدافند غیر عامل بایستی به گونه ای تلاش کنند تا آمادگی لازم را در جهت کاهش خساراتمالی و جانی به مقابله سریع و بهبود اوضاع تا سطح وضعیت عادی در هنگام اضطرار فراهم کنند.

مدیریت شهری، برنامه ریزی، بحران، پدافند غیر عامل، شهرتهران