سیری در فناوریهای ساختمانی مصادیق شاخص معماری نوگرای ایرانی در دوره پهلوی دوم

در دوران پهلوی دوم، تحولات گسترده ای در زمینه های گوناگون هنر، معماری و شهرسازی ایران بوجود آمد. نوگراییو تمایل به مدرنیزاسیون علاوه بر عرصه های فرهنگی و اجتماعی، بر سبک های معماری و شهرسازی تاثیرگذاشت. عصرپهلوی دوم را می توان یکی از مهم ترین دوران های پیشرفت جریان های نوگرا در ایران برشمرد. معماری در این دوره،شامل سبک های متنوعی بود. معماری مدرن ایران متاثر از دوجریان غالب آن زمان بود، جریان اول، متاثر از سبک هایمعماری مدرن با هویت و فناوری غربی و جریان دوم، معماری با تعلق و پیوند با سنت ها و هویت ایرانی اسلامی و فناوریغربی. در جریان دوم، معماران ضمن عنایت به فناوری های ساختمانی مدرن، در خلق کانسپت و ایده های فضایی خود،خصوصیات ساختاری کالبدی معماری سنتی و بومی ایران را در نظر داشتند. این دوره بیش از هر دوره ی قبلی، همگام بااستفاده از فناوری های ساختمانی روز دنیا با ایجاد تحول در کاربرد مصالح نوین معماری و سیستم های ساخت، با سرعتدر مسیر مدرنیته شدن گام برداشت.تاثیرات جریان مدرنیته بر معماری، یکی از انواع مهم سلسله تحولات فرهنگیاجتماعی ایران در دوره معاصر بوده که ضمن تاثیر گذاری بر آن ها، متاثر از آن ها نیز بوده است با آشنایی معماران ایرانیبا تکنولوژی و معماری مدرن در دوران سلطنت پهلوی به ایران، امکان تلفیق کلیات معماری غرب با جزییات عناصر وتزئینات معماری سنتی ایران بوجود آمد. در این زمان مصالح اساسی نوین و صنعتی ساز مانند: فولاد، شیشه و سیمان بهسرعت جایگاهش را در آثار معماری نشان داد و در واقع جریان معماری ایران پس از قرن ها انفعال، با جهشی قابل توجهتوانست با سیمایی متفاوت در ظاهر و با نگرشی نوین آثاری را به منصه ظهور برساند. این موج، یعنی ورود مصالح و فناوریهای اجرایی ساختمانی نوین از عوامل موثر تغییر در ساختار و ظاهر بناها در این دوره بودند.در این نوشتار سعی شدهضمن بازشناسی کلی خصوصیات معماری و فن آوری ساختمانی معماری نوگرای ایرانی در دوره پهلوی دوم، امکان بهروزرسانی این سبک هویت مدار با فن آوری های ساختمانی دوره حاضر مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد.روش تحقیق مورداستفاده در این مقاله، توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع مکتوب کتابخانه های علمی تخصصی معماری و مطالعهوبسایت های علمی پژوهشی از جمله سایت اینترنتی سیلیویکا، جهاد دانشگاهی و مرکز اطلاع رسانی علوم و فن آوری بوده است.

Keywords:

فناوری ساختمانی , معماری نوگرای ایرانی , معماری دوره پهلوی دوم , سنت , هویت