محمد اتفاق دوست - گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه گیلان، صومعه سرا، ایران
حمید علاف نویریان - گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه گیلان، صومعه سرا، ایران

زمینه مطالعه: فلزات سنگین و شبه فلزات از جمله عناصر پایدار و مقاوم به تجزیه ای هستند که در صورت وجود غلظت های بالا در بافت آبزیان، سلامت آن ها و انسان ها را تهدید می کنند. هدف: مطالعه حاضر با هدف تعیین ترکیبات و ترتیب تجمع عناصر موجود در بافت خوراکی عضله اردک ماهی رودخانه سیاه درویشان به عنوان یکی از ماهیان ارزشمند اقتصادی و همچنین بررسی میزان سلامت آن برای مصارف تغذیه انسانی، صورت پذیرفته است. روش کار: در پژوهش کنونی، غلظت یازده عنصر (آرسنیک، آهن، جیوه، روی، سرب، سلنیوم، کادمیوم، کروم، مس، منگنز و نیکل) در بافت عضله 25 عدد اردک ماهی (Esox lucius) جمع آوری شده از رودخانه سیاه درویشان استان گیلان در تابستان 1395، به کمک دستگاه طیف سنجی جذب اتمی Varian مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج: میزان کمترین و بیشترین تجمع عناصر به ترتیب: روی 80/28 - 89/25، آهن 26/24 - 85/21، مس 15/8 - 78/6، منگنز 12/2 - 77/1، سرب 73/0 - 68/0، سلنیوم 62/0 - 59/0، آرسنیک 62/0 - 53/0، کادمیوم 41/0 - 38/0، نیکل 28/0 - 24/0، کروم 19/0 - 17/0 و جیوه 098/0 - 087/0 میکروگرم بر گرم وزن خشک، به دست آمد. نتیجه گیری نهایی: با توجه به نتایج این مطالعه، میانگین غلظت تمام عناصر در بافت عضله اردک ماهی به غیر از چهار عنصر منگنز (178/0±956/1)، سرب (028/0±698/0)، آرسنیک (044/0±572/0) و کادمیوم (018/0±393/0)، کم تر از آستانه مجاز بیان شده توسط استاندارد بین المللی FAO/WHO قرار داشتند.

طیف سنجی جذب اتمی, تجمع زیستی, عناصر سنگین, بافت عضله, اردک ماهی