علی مقصودی - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی؛ گروه بیوانفورماتیک؛ و پژوهشکده زیست فناوری کشاورزی، دانشگاه زابل, زابل، ایران
سعیده سعیدی - پژوهشکده زیست فناوری کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

استافیلوکوکوس اورئوس (Staphylococcus aureus) از جمله رایج ترین عوامل شیوع مسمومیت های غذایی باکتریایی است و می تواند از دام و محصولات دامی به انسان منتقل شود. لذا اهداف این پژوهش شامل جداسازی باکتری S. aureus از بینی گوسفندان بومی منطقه سیستان؛ بررسی مقاومت آنتی بیوتیکی سویه های جداسازی شده به آنتی بیوتیک های مرسوم؛ و مطالعه اثر ضدمیکروبی عصاره های اتانولی گیاهان پنیرباد (Withania somnifera) و رزماری (Rosmarinus officinalis) بر روی باکتری های جدا شده بود. به کمک روش های بیوشیمیایی از نمونه های بینی گوسفند 15 سویه S. aureus جداسازی شد. عصاره اتانولی پنیرباد و رزماری توسط دستگاه روتاری و با کمک تقطیر در خلاء تهیه شد. با استفاده از روش استاندارد دیسک دیفیوژن کربی- بائر، حساسیت سویه های باکتری نسبت به آنتی بیوتیک های مرسوم تعیین شد. همچنین تعیین حساسیت سویه های باکتری نسبت به عصاره گیاهان رزماری و پنیرباد با استفاده از روش رقت سازی در چاهک انجام شد. در بین آنتی بیوتیک های مورد بررسی اگزاسیلین هیچگونه تاثیری بر 15 سویه مورد مطالعه نداشت، ولی جنتامایسین موجب کشته شدن تمامی باکتری ها شد. بررسی حداقل غلظت مهار کننده و حداقل غلظت کشنده عصاره پنیرباد نشان داد که این عصاره در غلظت های کمتری نسبت به عصاره رزماری موجب مهار رشد باکتری ها می شود. هرچند به دلیل حساسیت سویه های مختلف این باکتری در تیمار با آنتی بیوتیک های مرسوم درمان آنتی بیوتیکی به سرعت موجب کاهش جمعیت این میکروب می شود، اما به دلیل احتمال افزایش مقاومت آنتی بیوتیکی پیشنهاد می شود از عصاره گیاهان دارویی به جای آنتی بیوتیک استفاده شود. مقایسه خواص ضدمیکروبی پنیرباد و رزماری در مطالعه حاضر نشان داد که عصاره اتانولی پنیرباد می تواند جایگزین مناسبی برای درمان با آنتی بیوتیک های مرسوم باشد.

حداقل غلظت مهارکننده, حداقل غلظت کشنده, مقاومت آنتی بیوتیکی, سیستان