علی ناصری
زهرا مرشدی

مقدمه: یکی از مهمترین اهداف نظام های تعلیم و تربیت مدرن، پرورش افرادی است که بتوانند بر مسائل و مشکلاتشان در زندگی روزمره و در محیط اجتماعی به آسانی غلبه کنند و این هدف اساسی با فراهم آوردن شرایط یادگیرنده و موقعیت یادگیری به گونه ای که بهترین دستاوردها حاصل آید، محقق می شود. هدف: پژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش تنظیم هیجان بر سازگاری فردی اجتماعی و پرخاشگری در دانش آموزان دختر مقطع متوسطه اول در شهر جم بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی بود. بنابر آمار گرفته شده از آموزش و پرورش شهر جم 750 نفر درسال تحصیلی 98-1397 بود و نمونه آماری شامل 256 دانش آموز بود که به شیوه تصادفی خوشه ایی از چهار مدرسه از بین دبیرستان های دخترانه شهرستان جم انتخاب شدند، سپس آن ها به وسیله پرسشنامه های پرخاشگری و سازگاری اجتماعی مورد آزمون قرار گرفتند. تعداد 60 دانش آموز که نمرات پرخاشگری و سازگاری اجتماعی آنها نشان دهنده پرخاشگر بودن و عدم داشتن سازگاری اجتماعی مناسب بود به شیوه هدفمند انتخاب شدند. که به روش تصادفی از راه قرعه کشی به دو گروه 30 نفری آزمایش و گواه تقسیم شدند تا اثربخشی آموزش تنظیم هیجان بر سازگاری فردی اجتماعی و پرخاشگری در دانش آموزان سنجیده شود. سپس اطلاعات با کمک پرسشنامه های پرسشنامه پرخاشگری باس و پری ( 1992 ) و پرسشنامه سازگاری اجتماعی کالیفرنیا جمع آوری گردید و سپس مورد تحلیل آماری قرار گرفت. در تجزیه و تحلیل داده های آماری پژوهش تحلیل واریانس چند متغیره (MANOVA) ارائه گردید. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که آموزش تنظیم هیجان بر افزایش سازگاری و کاهش پرخاشگری در دانش آموزان دختر مقطع متوسطه اول شهرستان جم تاثیر معناداری دارد. نتیجه گیری: با توجه به اینکه آموزش تنظیم هیجانی می تواند باعث کاهش پرخاشگری و ارتقای سازگاری فردی و اجتماعی دانش آموزان شود، بهتر است که در برنامه ریزی های آموزشی و پرورشی جنبه عملکرد و جو عاطفی خانواده مورد توجه قرار گیرد.

تنظیم هیجان، سازگاری فردی اجتماعی، پرخاشگری، دانش آموزان