هدایت حسین زاده - استادیار گروه اقتصاد دانشگاه پیام نور ایران
الیاس رمضان زاده ارونقی - دانشجوی کارشناسی ارشد تجارت الکترونیک، گروه اقتصاد، دانشگاه پیام نور ایران، واحد تبریز
خدیجه جمهور بخشایش - دانشجوی کارشناسی ارشد تجارت الکترونیک، گروه اقتصاد، دانشگاه پیام نور ایران، واحد تبریز

با شیوع پاندمی کویید- 19 و همه گیری آن، اکثر کشورهای جهان قرنطینه های سراسری اعمال کردند که به طبع بسته شدن مرزها و اعلام فاصله گذاری های اجتماعی، تقاضا و تولید هر دو با افت مواجه شده و زنجیره تامین مختل شد. اقتصاد کشورهای جهان ضررهای هنگفتی را متحمل شدند و رشد اقتصادی و تولید ناخالص داخلی آنها بشدت کاهش یافت و در مواردی نیز وارد رکود اقتصادی شدند. در این میان تجارت الکترونیک به عنوان جایگزینی برای ارائه خدمات معمول روزمره انسانها برجسته شد. با اعلام سازمان جهانی بهداشت مبنی بر پایین بودن احتمال انتقال آلودگی از طریق بسته های ارسالی سفارشات آنلاین، خرده فروشی آنلاین به رشد بی سابقه ای رسید. با بسته شدن مراکز تفریحی، سینماها، تئاترها و مراکز گردشگری، تلویزیون های اینترنتی، شبکه های اجتماعی، تماس های اینترنتی و شبکه های اجتماعی به جایگزین های اصلی سرگرمی و تفریح مردم تبدیل شدند. بسترهای آموزش و کنفرانس های آنلاین، خدمات آموزشی را در جهان بر عهده گرفتند و حوزه تجارت الکترونیک با رشد بالایی همراه گردید. دورکاری باعث ادامه فعالیت در بسیاری از شرکت ها، خبرگزاری ها و مراکز آموزشی شد. شرکت ها با نوآوری در فعالیت ها و فرایندهایشان و دولت ها نیز با اعمال سیاست های مالی و حقوقی از بسترهای تجارت الکترونیک حمایت کردند و گسترش استفاده از صنعت تجارت الکترونیکی را یاری کردند. با تغییر عادات روزمره مردم در مناسبات اجتماعی و رفتارهای اقتصادی و همچنین گسترش عرصه دیجتالی شدن و تجارت الکترونیک می توان انتظار داشت که معادلات و بسترهای اقتصادی ایمن و پایدارتری پس از کرونا در جهان به وجود خواهد آمد.

آموزش الکترونیک، بسترهای اقتصادی، تجارت الکترونیک، پاندمی کویید 19