عباس رنجبر سعادت آبادی - سازمان هواشناسی کشور
مجید آزادی - پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو
عباسعلی علی اکبری بیدختی - موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران

در این مطالعه جزیره گرمایی تهران با استفاده از یک مدل منطقه ای محدود برای پیش بینی عددی وضع هوا، موسوم به سیستم مدل سازی MM5 شبیه سازی شده است. برای این منظور سه دامنه با تفکیک افقی، 27، 9 و 3 کیلومتر در نظر گرفته شد. مدل MM5 برای دو روز مختلف، یکی در زمان استقرار سامانه های پر فشار و دیگری درزمان استقرار سامانه های کم فشار جوی، اجرا و خروجی های دامنه با درجه تفکیک بالا یعنی 3 کیلومتر، طی یک دوره پیش بینی 24 ساعته، مطالعه و بررسی شدند. پیش بینی های مدل با مقادیر دیدبانی شده دما در ارتفاع دو متری سطح زمین در ایستگاه های مهرآباد، اقدسیه، چیتگر، ورامین و پیام کرج مقایسه شدند. نتایج نشان می دهند که الگوی میدان دمای پیش بینی شده با مقادیر متناظر دیده بانی شده در این ایستگاه ها از سازگاری قابل قبولی برخوردار می باشد. همچنین نتایج حاصله از شبیه سازی نشان می دهد که در زمان استقرار سامانه های پر فشار، جزیره گرایی بخوبی در نیمه شمالی شهر تشکیل شده و از شدت بیشتری نیز برخوردار می باشد، در حالی که در زمان استقرار سامانه های کم فشار گرمایی که با پر ارتفاع سطوح میانی جو همراهی می شود، امکان تشکیل و توسعه جزیره گرمایی در ساعات شب بخوبی فراهم نشده و در نتیجه جزیره گرمایی از شدت ضعیفی برخوردار است. بررسی الگوهای میدان دمای پیش بینی شده نشان می دهند که مدل بخوبی قادر به شبیه سازی پدیده های خرد تا میان مقیاسی مانندجزیره گرمایی شهری، بادهای کوه به دشت و دشت به کوه در ساعت های مختلف و همچنین پدیده های ناشی از اثرات شهری می باشد.

جزیره گرمایی ، شبیه سازی عددی ، مدل MM5