بررسی عملکرد و اجزای عملکرد کینوا (رقم Titicaca ) تحت تنش شوری و کم آبی در شرایط آب و هوایی اهواز

با توجه به رشد جمعیت در ایران و نیاز به تامین امنیت غذایی مردم، افزایش تولیدات کشاورزی، ضروری می نماید. مهم ترین مانع در راه این افزایش، کمبود منابع آب با کیفیت و کافی است که یکی از راه حل های برداشتن این مانع، استفاده از منابع آب نامتعارف از جمله زه آب های کشاورزی می باشد. به کارگیری زه آبها نیاز به اعمال سیاسیت های مدیریتی از جمله استفاده از گیاهان مقاوم به شوری دارد. گیاه کینوا با نام علمی Chenopodium quinoa Willd گیاهی است که علاوه بر شوری، در برابر تنش های کم آبی، گرما، سرما، یخبندان، اسیدیته و ... نیز مقاوم است. لذا تحقیق حاضر به منظور بررسی پاسخ کینوا (رقم Titicaca ) به تنش های شوری و کم آبی در شرایط آب وهوایی اهواز انجام شد. تیمارهای شوری آب آبیاری به عنوان عامل اصلی در چهار سطح شامل آب رودخانه کارون (به عنوان تیمار شاهد با میانگین شوری حدود 2 دسیزیمنس بر متر)، 5 ، 10 و 20 دسیزیمنس بر متر و تیمارهای سطح آب آبیاری نیز به عنوان عامل فرعی در سه سطح 100 ، 75 و 50 درصد نیاز آبی) اعمال شدند. طرح آماری این آزمایش، در قالب کرت های خرد شده و با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که تنش شوری به جز شاخص برداشت، بر تمامی صفات گیاهی مورد مطالعه، تاثیر معنادار در سطح احتمال یک درصد داشت. تاثیر تیمارهای سطح آبیاری بر روی صفات عملکرد دانه، وزن هزار دانه و ارتفاع گیاه معنادار بود. همچنین اثر متقابل تنش های شوری و کم آبی بر روی هیچیک از صفات مورد مطالعه، معنادار نبود.تیمار S4I3 که متحمل بیشترین تنش شوری و کم آبی شده بود، با عملکرد دانه 86 / 0 تن در هکتار و عملکرد بیولوژیکی 97 / 2 تن در هکتار، در تمامی صفات مورد بررسی، ضعیف ترین عملکرد را نسبت به سایر تیمارها داشت. بالاترین عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیکی با 6/79 و 16/83 تن در هکتار، به ترتیب در تیمارهای S2I1 و S1I1 ثبت شد.

Keywords:

بهره وری آب , تنش شوری , عملکرد محصول , کینوا , کم آبیاری