ندا اشرفیان - دانشجوی کارشناسی ارشد تحقیقات آموزشی، دانشگاه تهران
محمد آرمند - دکتری برنامه ریزی درسی دانشگاه تربیت مدرس، دانشیار پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی(سمت)
سیده میترا متولیان سجادی - دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی، دانشگاه شهید بهشتی

سازگاری اجتماعی، آموزشی و عاطفی با مدرسه، یکی از مهمترین دغدغه های هر معلم در راستای ایجاد آرامش و در نتیجه پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان است. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ی پنج عامل بزرگ شخصیت در انسان با سازگاری دانش آموزان دختر پایه ی ششم ابتدایی شهرستان طبس بود. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها، توصیفی-همبستگی است. جامعه ی پژوهش، کلیه ی دانش آموزان دختر پایه ی ششم ابتدایی شهرستان طبس بودند و نمونه ی مورد نظر به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای، به تعداد 130 نفر انتخاب شدند. برای سنجش متغیرهای پژوهش از فرم پرسشنامه ی پنج عامل بزرگ شخصیت در انسان (BFQ-C) که توسط باریارانلی و همکارانش در سال 1998 در ایتالیا تدوین گردیده است و فرم پرسشنامه ی سازگاری دانش آموزان سینها و سینگ (AISS) که در سال 1993 توسط سینها و سینگ تدوین شده است، استفاده شد. تحلیل داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و آزمون رگرسیون خطی چندمتغیره در نرم افزار spss18 صورت گرفت. نتایج حاصل نشان داد که ویژگی های شخصیتی، ارتباط معناداری با سازگاری تحصیلی، اجتماعی و هیجانی دارند. در این میان بیشترین ارتباط به صورت مثبت و معنادار بین ویژگیهای شخصیتی (به خصوص عقلانی/گشودگی و وظیفه شناسی) با سازگاری تحصیلی به میزان 0/63 به چشم خورد. در بررسی سازگاری هیجانی نیز متغیر روان رنجورخوئی ارتباط معنادار و منفی بیشتری به میزان 0/55 نشان داد.

پنج عامل بزرگ شخصیت، سازگاری، دانش آموزان دختر، پایه ی ششم ابتدایی