عباس علیزاده جویباری - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه مازندران
سهیلا هاشمی - دانشیار دانشگاه مازندران
حبیب اله نادری - استادیار دانشگاه مازندران

هدف از این پژوهش بررسی رابطه و پیش بینی جهت گیری در حل مسئله اجتماعی از طریق توانایی شناختی و طرحواره های ناسازگار اولیه در دانشجویان دانشگاه مازندران است. روش پژوهش کمی و از نوع همبستگی بوده و در قالب تحلیل رگرسیون چندگانه روابط پیش بینی کننده متغیرها موردبررسی قرارگرفته است. جامعه آماری پژوهش متشکل از همه دختران و پسران مشغول به تحصیل سال تحصیلی 1397-1396 در دانشگاه مازندران بوده و حجم نمونه بر اساس فرمول گرین محاسبه گردید که حداقل حجم نمونه موردنیاز 122 نفر برآورد شده است که نهایتا از تعداد 10104 دانشجو تعداد 205 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. بدین منظور جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه تجدیدنظر شده حل مسئله اجتماعی دزوریلا و همکاران، پرسشنامه توانایی شناختی نجاتی و پرسشنامه تله زندگی یانگ که همگی یک فرم خود گزارش دهی در طیف لیکرت میباشند، استفاده گردید. یافته ها نشان دادند که جهتگیری حل مسئله اجتنابی با مولفه هایی نظیر رها شدن، ناقص بودن و شکست دارای رابطه مثبت و معناداری هست اما این متغیر با مولفه های محرومیت عاطفی و استحقاق رابطه معنیداری ندارد. همچنین یافته ها حاکی از آن است مجموع مولفه های متغیر طرحواره ناسازگار اولیه اثر معناداری بر سبک حل مسئله اجتنابی دارند اما این مولفه ها اثر معناداری بر سبک حل مسئله منطقی ندارند. همچنین نتایج موید این نکته بود که مولفه رها شدن به حال خود پیشبینی کننده مثبت و معنادار سبک حل مسئله اجتنابی است. میتوان نتیجه گرفت که در جهتگیری حل مسئله اجتماعی هم با توانایی شناختی و هم طرحواره های ناسازگار افراد میتواند ارتباط داشته باشد و از طریق این متغیرها دست بهپیش بینی برای جهتگیری افراد زد. لذا لزوم توجه به این مولفه ها میتواند برای متصدیان آموزشی و روانشناسان برای سوق دادن افراد به سمت جهتگیری مثبت حل مسئله اجتماعی کارآمد باشد.

جهتگیری در حل مسئله اجتماعی، توانایی شناختی، طرحواره های ناسازگار اولیه