مرضیه هادوی - دانشجوی کارشناسی گروه زیست شناسی دانشکده علوم دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
جینا خیاط زاده - هیات علمی تمام وقت استادیار گروه زیست شناسی دانشکده علوم دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد

باتوجه به اهمیت رگزایی در مراحل رشد و نمو جنینی و ازدیاد مصرف قارچ های خوراکی، هدف این پژوهش بررسی تاثیرعصارهآبی قارچ دکمه ای سفید Agaricus bisporus ،حاوی ترکیبات فنلی، فلاونوئیدی واثرات ضدسرطانی وفعالیت های آنتیاکسیدانی، بر مرفومتری اندامهای حرکتی و میزان رگزایی پرده کوریوآلانتوئیس (CAM) جنین جوجه بود. دراین پژوهش تعداد40 عدد تخم مرغ نطفه دار به طور تصادفی به 7 گروه مساوی، شاهد، شاهد آزمایشگاهی، گروه تجربی 1 (تیمار 100mg/ml عصارهآبی قارچ)، گروه تجربی 2 (تیمار 150mg/ml)، گروه تجربی 3 (تیمار 200mg/ml)، گروه تجربی 4 (تیمار 250mg/ml) وگروهتجربی 5 (تیمار 300mg/ml) تقسیم شدند.در روزدوم انکوباسیون، روی تخم مرغ ها پنجره ایجاد و در روز هشتم اسفنجیژلاتینی به آن اضافه شد. تخم مرغ هابه دستگاه جوجه کشی منتقل شدند ودر روز دوازدهم ازعروق خونی CAM تمامی نمونه ها بااستفاده از دستگاه فتواسترئومیکروسکوپ،عکسبرداری شد.برای بررسی مرفومتری اندام های حرکتی نیز از روش رنگ آمیزیآلیزاین قرمزوآلیسین آبی استفاده شد. داده های حاصل از تعداد وطول انشعابات عروقی پرده کوریو آلانتوئیک وطول اندام هایحرکتی و وزن جنین با کمک نرم افزار SPPS و آزمون آماری ANOVA مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان دادکه بیننمونه های شاهد وشاهدآزمایشگاهی از نظر تعداد وطول انشعابات عروق خونی تفاوت معنی داری وجود ندارد.عصاره آبی قارچمنجربه کاهش معنادار تعداد وطول عروق خونی در غلظت های 300mg/ml و 250، نسبت به گروه شاهد شد. بنابراین اثر عصارهاین قارچ به شیوه ای وابسته به غلظت با تاثیربر فاکتورهای رگزایی،همراه است همچنین، بررسی های مربوط به تکوین اندامحرکتی از نظر طول بال و پای جنین وطول سری- نشیمنگاهی و وزن جنین،نشان دادکه در غلظت های بالاتر عصاره قارچ (200،250mg/ml و 300) طول اندام حرکتی پای جنین روند کاهشی معنی داری نسبت به نمونه های شاهد وجود داشت.درمورد گروه تجربی 5 نیز بدشکلی های در اندام های حرکتی پاو بال جنین مشاهده شد.در مطالعه سیستم اسکلتی از طریقرنگ آمیزی ذکرشده نیز مشاهده شدکه درتمام گروه ها بافت غضروفی تشکیل شدودرشاهد وشاهد آزمایشگاهی روند غضروفیشدن باتوجه به رنگ آبی تیرهتر نسبت به گروه های تحت تاثیر عصاره قارچ، سریعتر بود.درمورد آلیزاین رد و روند استخوانیشدن نیز در هیچ گروهی، تاثیری مشاهده نشد. درمجموع به نظر می رسد که عصاره قارچ درمورد ناهنجاری های جنینی تنهادرغلظت های بالاتر (300mg/ml و 250) توانست رگزایی پرده CAM ، تکوین اندام های حرکتی و روند غضروفی شدن سیستماسکلتی جنین جوجه را تحت تاثیر قرار دهد.

؛Agaricus bisporus، رگزایی، مورفومتری اندام حرکتی، پرده کوریوآلانتوئیس جنین جوجه