مریم مردانی ورپشتی - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه مازندران، ایران.

با شروع جنگ تحمیلی از سوی عراق، در ایران فصلی نو از ادبیات نمایان شد که همراه با تغییر و تحولات گوناگونی بود. شاعران در این دوره، حرکت پویا و جدیدی را در عرصه ادبیات معاصر آغاز کردند و هریک بنابر ذوق، استعداد و توانایی و نگرش خود، به قالب های مختلف شعری از جمله: غزل، رباعی، دوبیتی، شعر نو، مثنوی و غیره برای شناساندن ابعاد مختلف جنگ و سلحشوری ها و مقاومت های سربازان و مجاهدان جبهه و پشت جبهه روی آورده اند و توانسته اند اشعاری بسرایند که از جمله درخشان ترین جلوه های ادبیات دفاع مقدس به شمار می آید. آنان باعث پیدایش تغییرات خاصی در شعر شده اند. در این میان، بعضی قالب ها از نظر کمیت بخصوص در دهه هفتاد استقبال کمتری یافتند؛ مانند: قطعه، قصیده، مستزاد، ترکیب بند و ترجیع بند و بعضی نیز با استقبال بیشتری مواجه شدند؛ مانند: غزل، شعر نو و شعر سپید که نوعی از قالب شعر نو محسوب می گردد. در این جستار کوشش شده است تا قوالب شعری دفاع مقدس با ذکر شاهد مثال هایی بررسی و تبیین گردد.

شعر، قوالب دفاع، مقدس، دهه هفتاد.