بررسی و تحلیل شیوه های ابهام آفرین در قرآن کریم

زبان عربی به عنوان زبانی کامل برای تاثیر هر چه بیشتر بر دریافت کننده کلام، ساختارهای خاصی دارد که بنا به مقتضای حال شنونده به کار گرفته میشود. یکی از روشهای جلب توجه مخاطب آن است که گوینده، کلام را مبهم، بیان کند که گویا اشتباهی رخ داده است، سپس در ادامه، آنرا آشکار و رفع ابهام کند؛ امری که در علم نحو در مباحثی؛ چون کنایات، عطف بیان و اسم های مبهمی؛ مانند اسم اشاره، موصول، ضمایر غایب و حتی موصوف و مبدل منه نمود پیدا کرده است و در علم بلاغت تحت عنوان الایضاح بعد الابهام که یکی از انواع اطناب در علم معانی است، آورده میشود. این تحقیق با روش توصیفی_تحلیلی شگردهای مختلف قرآن در ایجاد ابهام در کلام را کشف و بررسی کرده است. یافته های این پژوهش بیانگر آن است شگردهای قرآن کریم در ابهام آفرینی در کلام به دو دسته ی مبهمات نحوی و بلاغی تقسیم میشود که موارد ابهام آفرینی نحوی از بلاغی بیشتر است در حالی که میتوان هر ایضاح بعد از ابهام نحوی را بلاغی نیز دانست؛ اما هر ایضاح بعد از ابهام بلاغی، نحوی نیست.

Keywords:

قرآن کریم , ابهام آفرینی نحوی , ابهام آفرینی بلاغی.