رساله مختصری از سلسله چنگیزیه قریم درباره خانات کریمه

خانات کریمه یکی از حکومت هایی بودند که بعد از تجزیه اردوی زرین تشکیل شدند. آنان از نسلتاتارهای چنگیزی بودند و برای مدت ها قدرتمندترین حکومت شرق اروپا باقی ماندند. اگرچه درکتب تاریخی صفویه و افشاریه بهصورت پراکنده به این سلسله پرداخته شده، اما کتابی مستقلدرباره آنان تالیف نشده است. تنها در دوره قاجار است که چند رساله درباره آنان ترجمه می شود.یکی از آن رساله ها تاریخ خانات کریمه را به صورت مختصر بررسی کرده که از سه کتاب ترجمهشده است: یکی تاریخ گلبن خانان نوشته حلیم گرای خان، دیگری تاریخ صبحی محمدافندی یاتاریخ سلطان محمودخان عثمانی و همچنین تاریخ احمد جودت افندی. حلیم گرای خان خود ازنسل گرای ها، پادشاهان خانات کریمه، بود و به همین دلیل حدس زده اند که به بعضی از اسنادآن خاندان دسترسی داشته و نیز بعضی حوادث تاریخی متاخر را از پدر خودش که شاهد وقایعبوده، نقل کرده است. صبحی محمدافندی و احمد جودت هر دو از وقایع نویسان سلسله عثمانیبوده اند. این رساله را سلیمان بن حسینقلیخان دنبلی ترجمه کرده و دو نسخه از آن باقی مانده است: نسخه کتابخانه ملک که در 1273 ق کتابت شده و نسخه کتابخانه ملی که در 1300 ق به انجام رسیده است.

Keywords:

خانات کریمه , سلسله گرای ها , تاریخ گلبن خانان , تاریخ صبحی محمدافندی , تاریخ احمد جودت افندی