فیروزه شیخی - مربی مامایی، گروه مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی ایرانشهر، ایران
زهره میرکازهی - مربی مامایی، گروه مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی ایرانشهر، ایران
فریده خاوری - کارشناس ارشد مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد، ایران

مقدمه: اختلال اضطراب از شایع ترین اختلالات روانپزشکی در میان کودکان و نوجوانان است. آموزش شناختی- رفتاری یکی از درمان های موثر آن است. در روش شناختی- رفتاری تکنیک های مختلفی آموزش داده می شود. در این روش فنون رفتاری به طور عمده دربرگیرنده شیوه های اجتناب از موقعیت های محرک و یا تغییر پاسخ نسبت به چنین محرک ها و دادن پاسخ های تازه به آن می باشد. روش کار: این بررسی از طریق پایگاه اطلاعات عمومی جهاد دانشگاهی (SID: Scientific Information Database)، پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران (Irandoc)، بانک اطلاعات نشریات کشور (Magiran) و پایگاه اطلاعاتی: Science Web of ،Cochrane ،PubMed ،Psyc INFO ،Embase ،OVID ،Preguest و موتور جستجوی Google Scholar به طور کامل انجام شد. بازه زمانی در انتخاب مقالات از سال 1990 تا ابتدای ژوئن 2019 بود و در نهایت 10 مقاله وارد مطالعه شدند. یافته ها: نتایج مطالعات بررسی شده حاکی از آن بود که روش شناختی- رفتاری به طور موثر و با دوامی باعث کاهش اضطراب و کنترل افکار نگران کننده می شود و جلسات پیگیری 12-6 ماهه حکایت از کاهش چشمگیر اضطراب می دهد. میانگین اضطراب آشکار دختران از پسران کمتر بود. همچنین پژوهش ها نشان داد که اضطراب دختران سال آخر دبیرستان بیشتر از پسران است. همپوشی بین اضطراب والدین و کودکان و نوجوانان در یک خانواده را 80 درصد اعلام کردند. اثربخشی آموزش های شناختی- درمانی به شیوه گروهی موثرتر از آموزش های فردی بوده است. اضطراب کنکور و امتحان یک تهدید جدی برای سلامت دختران است که بر کارآمدی، شکوفایی استعداد و شکل گیری شخصیت و هویت اجتماعی آنها تاثیر سوء می گذارد. نتیجه گیری: از روش های شناختی- رفتاری می توان جهت کنترل اضطراب، افزایش اعتماد به نفس، کسب نمرات بالاتر، بهبود روابط اجتماعی در ختران سود برد. این روش ها در کنار دارو درمانی مفید تر بوده لذا بهتر است به صورت گروهی و همچنین جهت والدین نیز صورت گیرد.