بررسی آلودگی عناصر سنگین با استفاده از روش های آماری چند متغیره و ارزیابی ریسک سلامت و تعیین شاخص خطر آب های زیرزمینی دشت تجن

در این پژوهش به بررسی آلودگی فلزات سنگین در دشت تجن در شمال ایران پرداخته شده است. بدین منظور از 29 حلقه چاه در سطح دشت نمونه برداری انجام گرفت. در این نمونه ها پارامترهای کیفی آب شامل هدایت الکتریکی PH غلظت یون های اصلی و غلظت فلزات سنگین آنالیز شدند. بر اساس نتایج، تیپ آب زیرزمینی آبخوان آبرفتی تجن کربناته – کلسیک و کلریدی – سدیک می باشد. الگوی توزیع غلظت عناصر و آنالیز مولفه های اصلی بیانگر منشاء یکسان فلزات سنگین Cu و Ba می باشد. نتایج الگوی توزیع غلظت عناصر، آنالیز مولفه های اصلی و ماتریس همبستگی نیز بیانگر منشاء یکسان Sr,C1,Mg متوسط آن 3072 میکروزیمنس و گروه دوم تیپ آب کلریدی سدیک و EC متوسط این گروه 10653 است. ارزیابی ریسک سلامت نشان می دهد که غلظت فلزات سنگین Cu,Fe,Sr,Ba در همه نمونه ها کمتر از حد استاندارد می باشد بنابراین اثر نامطلوبی بر سلامتی انسان ندارند. غلظت عناصر B و Mn به ترتیب در دو نمونه بالاتر از حد استاندارد اندازه گیری شده است. شاخص خطر نیز نشان می دهد که سلامتی افراد در محل نمو نه های برداشت شده از چاه های ولوجا و گرجی پل در شمال محدوده مطالعاتی در معرض خطر می باشد. به منظور تعیین دقیق منشاء عناصر، مطالعات زمین شناختی و بررسی دقیق تر مناطق آلوده، الزامی است. در این محل ها به منظور احیاء آب زیرزمینی از لحاظ کیفی باید تمهیدات لازم انجام گیرد.

Keywords:

عناصر سنگین , آلودگی , ارزیابی ریسک سلامت , دشت تجن