علل و عوامل وقوع قاچاق مواد مخدر در بین محکومان شهرستان های اندیمشک و دزفول در سال 1389

امروزه فاجعه قاچاق مواد مخدر و اعتیاد به آن یکی از بزرگترین و پیچیده ترین معضل هایی است که تمام کشورهای جهان به نوعی با آن روبه رو هستند بنابراین هیچ ناهنجاری و جرمی مانند قاچاق مواد مخدر اشکال جهانی و بین المللی به خود نگرفته است.کشور ایران نیز به دلیل جوان بودن جمعیت آن، قرار داشتن در مثلث طلایی مواد مخدر و مجاورت با بزرگ ترین کانون مواد افیونی در جهان آسیب پذیرترین کشور در میان کشورهای جهان است (غنجی.25،.(1383 بررسی و شناخت عوامل جرم زا و مقابله با آن از جمله مسائلی است که در بحث کشف وقوع جرم و چگونگی پیشگیری از وقوع آن همواره مد نظر بوده است (کلکوهن. 33،.(1388 جرم شناسان عوامل متعددی را به عنوان زمینه های ارتکاب جرم در نظر گرفته اند که می توان به عوامل اجتماعی، اقتصادی، کالبدی، محیطی و فرهنگی اشاره کرد (رحمت. 85،.(1385 بنابراین اگر چه فعالیت های نظامی، انتظامی، فرهنگی، اجتماعی و تربیتی بین المللی و جهانی برای مبارزه با مواد مخدر ضرورتی اجتناب ناپذیر است، اما ریشه کن ساختن بدون توجه به علل و عوامل وقوع قاچاق مواد مخدر امری بعید می نماید. مواد مخدر وارده به ایران در مسیرهای مختلفی به گردش در می آید که یکی از مسیرهای عمده ترانزیت مواد مخدر، استان خوزستان می باشد. بنابراین انجام پژوهشی به منظور بررسی و شناسایی علل و عوامل وقوع قاچاق مواد مخدر و اولویت بندی این علل و عوامل، جهت پیشگیری و کنترل این معضل اجتماعی در این استان و یا شهرستان های آن، لازم و ضروری می باشد.تحقیقات گسترده ای در زمینه عوامل موثر بر گرایش به اعتیاد و سوء مصرف مواد مخدر در حوزه های علوم تربیتی، علوم اجتماعی، روانشناسی و جرم شناسی انجام گرفته است ولی در باب عوامل زمینه ساز قاچاق مواد مخدر به مراتب تحقیقات کمتری توسط محققان صورت گرفته و همچنین با مطالعه منابع موجود، خلا تحقیقاتی در این راستا در شهرستان های اندیمشک و دزفول و بطور کلی در استان خوزستان به چشم می خورد. لذا تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر وقوع قاچاق مواد مخدر در شهرستان های اندیمشک و دزفول، به تبیین علل و عوامل زمینه ساز ارتکاب جرم مذکور می پردازد تا با علت شناسی و تشخیص زمینه های آسیب پذیری که از طریق تحلیل داده ای حاصل از پرسشنامه های توزیع شده در بین محکومان مرتبط به قاچاق مواد مخدر در سال 1389 در زندان دزفول انجام می گیرد، عوامل موثر بر وقوع جرم مذکور در شهرستان های اندیمشک و دزفول شناسایی و بر اساس آن راهکارهای مناسب برای پیشگیری از رخداد این جرم ارائه گردد.