سیده سمیه میرمرادی - استادیار گروه معماری، دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل
فرناز رازانی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه مازندران

الگوی مسکن به دلیل افزایش سکونت در شهرها تغییر یافته است و قیمت بالای زمین در شهرها مالکین را به سمت بلندمرتبه سازی سوق داده است. این موضوع در کنار ضعف اجرای قانون سطع اشغال مسکن باعث حذففضای باز در بیشتر خانه های مسکونی معاصر شده است. در خانه های مسکونی معاصر، ایوان جایگزین عملکردی ای برای نبود فضای باز و نیمه باز در خانه ها شده است، در حالی که به دلایل مختلفی این فضا کارایی لازم را در بیشتر موارد ندارد و صرفا از اطراف آن برای گذاشتن وسایل استفاده می شود. این پژوهش با هدف بررسی دلایل عد کارایی فضاهای نیمه باز در خانه های اقلیم معتدل و مرطوب و ارائه راهکارهایی برای بالا بردن کارایی این فضاها در این اقلیم شکل گرفته است. این تحقیق، پژوهشی زمینه ای و مبتنی بر مطالعات میدانی است. ابزار تحقیق برای مطالعات میدانی پرسشنامه بوده است که با دو روش کمی و کیفی شکل گرفت. جامعه مورد مطالعه تحقیق، ساختمان های مسکونی متداول در شهر بابلسر بوده است. برای انتخاب جامعه آماری تحقیق از نمونه گیری تصادفی استفاده شد و 14 نمونه مسکونی انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. با توجه به نتایج حاصل از پژوهش تلاش شده است تا راهکارهایی برای کارایی بیشتر فضاهای نیمه باز در خانه های مسکونی معاصر اقلیم معتدل و مرطوب بیان شود. این راهکارها به صورت خلاصه شامل : پیش بینی عملکردهای مختلف در هنگام طراحی این فضا، اختصاص مساحت بیشتر به فضاهای نیمه باز، مسقف نمودن این فضا در این اقلیم، عدم قرارگیری آن در ضلع غربی ساختمان، پوشیده نمودن بصری این فضا برای ایجاد محرمیت، امکان حرکت آزادانه هوا حداقل در دو جبهه آن و همجواری این فضا با فضاهای عمومی و نیمه عمومی خانه می باشد.

فضای نیمه باز، خانه، اقلیم معتدل و مرطوب، ایوان