مجید صادق نژاد نائینی - استادیار گروه حقوق. دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه حکیم سبزواری
سیدمیثم عظیمی - پژوهشگر مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی و مدرس دانشگاه.

اجرای فوری و قطعی مجازاتها از ویژگی های یک نظام دادرسی عادلانه و مقتدر محسوب می شود و اساسا نتیجه تمام زحماتی که در مراحل تحقیقات مقدماتی و دادرسی صورت می گیرد در مرحله اجرای مجازات به ثمر می نشیند. با این حال گاهی در مرحله اجرای احکام، فروضی مطرح می گردد که باعث تردید در فوریت اجرای مجازاتها می شود. بر همین اساس مساله مورد بررسی در این نوشتار آن است که چنانچه فرد محکوم به مجازات سالب حیات، اعم از اینکه از باب قصاص باشد یا حد، پس از قطعی شدن محکومیت و قبل از اجرای حکم، مرتکب جرم دیگری شود؛ یا اینکه پس از محکومیت قطعی به مجازات سالب حیات و قبل از اجرای حکم، محرز شود که محکوم علیه قبل از ارتکاب جرم مستوجب مجازات سالب حیات، مرتکب جرم دیگری نیز شده است و هم اکنون کشف و اثبات گردد. در چنین وضعیتی، آیا اجرای حد یا قصاص به تاخیر می افتد یا خیر در این نوشتار با روش تحلیلی-تفسیری به بررسی این فرض از حیث حقوقی و فقهی می پردازیم. نتایج تحقیق حاکی از این است که این گونه مسائل از مصادیق تزاحم حقوق با یکدیگر است که قاعده الاهم فالاهم در آنها جاری می شود.

مجازات سالب حیات, قصاص, حد, تزاحم احکام, مصلحت اهم