علیرضا نورعلی نژاد - دانشجوی دکتری گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی ، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
ابراهیم امیری - استاد گروه مهندسی آب، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان.
حسین بابازاده - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، گروه مهندسی آب
حسین صدقی - استادگروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

این پژوهش به منظور تعیین تابع تولید محصول لوبیای معمولی و چشم­بلبلی و ارزیابی بهره­وری مصرف آب آبیاری در آستانه اشرفیه در سال­های 1395و 1396 انجام شد. پژوهش حاضر به صورت اسپلیت پلات و در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در 3 تکرار انجام گرفت. تیمارهای اصلی شامل آبیاری 40، 60، 80 و 100 درصد نیاز آبی گیاه و تیمار فرعی شامل بدون کود و 30 ،60 و90 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و دو رقم لوبیا (لوبیا معمولی و چشم بلبلی) بود. نتایج تحقیق نشان داد که در سال­های آزمایش اثر آبیاری و کود نیتروژن بر عملکرد دانه و سایر صفات زراعی در سطح پنج درصد معنی­دار بود. میانگین عملکرد دانه دو ساله، در تیمار 100 درصد نیاز آبی و سطح کودی 60 کیلوگرم نیتروژن در هکتار در رقم لوبیا معمولی و لوبیا چشم­بلبلی به ترتیب 3486 و 3646 کیلوگرم در هکتار بود. بیشترین بهره­وری مصرف آب در اثر متقابل رقم و آبیاری بر عملکرد دانه در سالهای 1395 و 1396 به ترتیب 48/0 و 47/0 کیلوگرم در متر مکعب بود.بهره­وری مصرف آب در اثر متقابل کود نیتروژن و ارقام لوبیا در سال­های مزبور در 100 درصد نیاز آبی و مقادیر 30 و 60 کیلوگرم نیتروژن در هکتار، بین 42/0 و 46/0 کیلوگرم در متر مکعب، متغیر بود. نتایج تخمین تابع تولید حاکی از افزایش عملکرد دانه با مصرف کود نیتروژن 30 کیلوگرم در هکتار در مقایسه با شاهد بود. اما با افزایش تدریجی کود نیتروژن، مقدار عملکرد با کاهش مواجه شد. بر اساس پژوهش حاضر می توان مقدار 100 درصد نیاز آبی را برای عملکرد دانه در هر دو لوبیا توصیه نمود، با این شرط که میزان کود مصرفی برای لوبیای معمولی60 کیلوگرم نیتروژن در هکتار  و برای لوبیای چشم بلبلی 30 کیلوگرم نیتروژن در هکتار باشد.

آبیاری, صفات زراعی, مقدار آب مصرفی, نیاز آبی